-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
data.html
2630 lines (2498 loc) · 248 KB
/
data.html
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
<!DOCTYPE HTML>
<html lang="jv" dir="ltr">
<head>
<meta http-equiv="X-UA-Compatible" content="IE=edge">
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1">
<meta charset="utf-8" />
<base href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/782-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-02-b" />
<meta name="keywords" content="aksara b, kamus, bausastra, leksikon" />
<meta name="rights" content="Yayasan Sastra Lestari" />
<meta name="author" content="Poerwadarminta" />
<meta name="description" content="Kamus bahasa Jawa (monolingual) bagian aksara b." />
<title>Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 02: B) - Sastra Jawa</title>
<link href="/templates/yoo_nano3/favicon.ico" rel="shortcut icon" type="image/vnd.microsoft.icon" />
<script src="/media/template/gzip.php?jquery.min-bd9239fb.js"></script>
<script src="/media/template/gzip.php?jquery-noconflict-ce087085.js"></script>
<script src="/media/template/gzip.php?jquery-migrate.min-08fe732e.js"></script>
<script src="/media/template/gzip.php?bootstrap.min-4c56b55b.js"></script>
<meta name="title" content="Baoesastra Djawa - 1939" />
<meta name="format-detection" content="telephone=no" />
<meta property="og:url" content="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/782-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-02-b" />
<meta property="og:title" content="Baoesastra Djawa - 1939" />
<meta property="og:description" content="Kamus bahasa Jawa (monolingual) bagian aksara b." />
<meta property="og:type" content="book" />
<meta property="og:site_name" content="Sastra Jawa" />
<meta property="og:locale" content="jv" />
<meta property="og:image" content="https://www.sastra.org/sastra/media/katalog/1949/big/75_782.jpg" />
<meta property="og:image:type" content="image/jpeg" />
<meta property="og:image:width" content="600" />
<meta property="og:image:height" content="900" />
<link rel="apple-touch-icon-precomposed" href="/templates/yoo_nano3/apple_touch_icon.png">
<link rel="stylesheet" href="/media/template/gzip.php?bootstrap-0d9e1e99.css">
<link rel="stylesheet" href="/media/template/gzip.php?theme-dd3376b0.css">
<script src="/media/template/gzip.php?theme-b6aa0b4c.js"></script>
</head>
<body class="tm-sidebar-a-left tm-sidebar-b-right tm-sidebars-2 tm-isblog">
<div class="uk-container uk-container-center">
<div class="tm-toolbar uk-clearfix uk-hidden-small">
<div class="uk-float-left"><div class="uk-panel">
<a class="ysl-lnk-rmv" href="/" title="Beranda">
<img class="ysl-flt-fll ysl-mrg-r04" style="max-width:55px; max-height:60px;" src="/sastra/images/common/logo.png" alt="Logo dari Yayasan Sastra Lestari (Yasri)" />
<div class="ysl-wrp-rmv ysl-mrg-t06">
<div class="ysl-txt-f15 ysl-txt-grn ysl-txt-bls ysl-txt-spc" style="line-height: 16.7px;">Sastra Jawa</div>
<div class="ysl-txt-f12">Program Digitalisasi Sastra Daerah</div>
<div class="ysl-txt-f12 ysl-txt-bls ysl-txt-spc">YAYASAN SASTRA LESTARI (YASRI)</div>
</div>
</a>
</div></div>
<div class="uk-float-right"><div class="uk-panel"><ul class="uk-subnav uk-subnav-line"><li><a href="/huruf-jawa">Huruf Jawa</a></li><li><a href="/lambang-notasi">Lambang Notasi</a></li><li><a href="/lambang-fonetis">Lambang Fonetis</a></li></ul></div></div>
</div>
<nav class="tm-navbar uk-navbar">
<ul class="uk-navbar-nav uk-hidden-small"><li><a href="/">Beranda</a></li><li><a href="/katalog">Katalog</a></li><li><a href="/koleksi">Koleksi</a></li><li><a href="/leksikon">Leksikon</a></li><li><a href="/telusuri">Telusuri</a></li></ul>
<ul class="uk-navbar-nav uk-hidden-small"><li class="uk-parent" data-uk-dropdown="{'preventflip':'y'}" aria-haspopup="true" aria-expanded="false"><a href="#">Tentang</a>
<div class="uk-dropdown uk-dropdown-navbar uk-dropdown-width-2"><div class="uk-grid uk-dropdown-grid"><div class="uk-width-1-2"><ul class="uk-nav uk-nav-navbar"><li><a href="/tentang/sastra-lestari-profil">Sastra Lestari: Profil</a></li><li><a href="/tentang/panduan-digitalisasi">Panduan Digitalisasi</a></li><li><a href="/tentang/statistik-situs">Statistik Situs</a></li><li><a href="/tentang/frekuensi-kata">Frekuensi Kata</a></li></ul></div><div class="uk-width-1-2"><ul class="uk-nav uk-nav-navbar"><li><a href="/tentang/font-situs">Font Situs</a></li><li><a href="/tentang/singkatan-dan-akronim">Singkatan dan Akronim</a></li><li><a href="/tentang/login">Login</a></li></ul></div></div></div></li></ul>
<a href="#offcanvas" class="uk-navbar-toggle uk-visible-small" data-uk-offcanvas></a>
<div class="uk-navbar-content uk-navbar-center uk-visible-small"><a class="tm-logo-small" href="https://www.sastra.org">
<span class="ysl-txt-f15 ysl-txt-grn ysl-txt-bld ysl-txt-spc ysl-wrp-rmv">Sastra Jawa</span></a></div>
</nav>
<div id="tm-middle" class="tm-middle uk-grid" data-uk-grid-match data-uk-grid-margin>
<div class="tm-main uk-width-medium-1-2 uk-push-1-4">
<main id="tm-content" class="tm-content">
<div id="system-message-container">
</div>
<article class="uk-article" data-permalink="http://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/782-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-02-b">
<div class="ysl-wrp-nxs"><div class="ysl-bar-nxs" id="nexusbar" data-uk-sticky><h1 class="uk-article-title">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 02: B)</h1><a class="ysl-btn ysl-btn-nav uk-icon-file-text-o ysl-lnk-rmv ysl-mrg-r04" href="https://www.sastra.org/katalog/judul?ti_id=75" title="Deskripsi judul Katalog #75"><span class="uk-hidden-small ysl-txt-ssp ysl-pdn-l04">Judul</span></a><div class="uk-button-dropdown" data-uk-dropdown="{mode:'click',justify:'#nexusbar'}"><a class="ysl-btn ysl-btn-nav uk-icon-link ysl-lnk-rmv ysl-mrg-r04" href="#" title="Teks sambungan Katalog #75"><span class="uk-hidden-small ysl-txt-ssp ysl-pdn-l04">Sambungan</span></a><div class="uk-dropdown uk-dropdown-scrollable"><table class="ysl-tbl ysl-tbl-nst"><tbody><tr><td class="ysl-alg-rgh">1. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/781-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-01-a" title="Koleksi #781"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 01: A)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">2. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><span class="ysl-txt-mtd">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 02: B). Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</span></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">3. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/783-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-03-kh" title="Koleksi #783"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 03: Kh)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">4. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/784-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-04-d" title="Koleksi #784"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 04: D)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">5. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/785-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-05-j" title="Koleksi #785"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 05: J)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">6. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/786-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-06-dh" title="Koleksi #786"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 06: Dh)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">7. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/787-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-07-e" title="Koleksi #787"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 07: E)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">8. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/788-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-08-e" title="Koleksi #788"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 08: Ê)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">9. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/789-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-09-g" title="Koleksi #789"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 09: G)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">10. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/790-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-10-h" title="Koleksi #790"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 10: H)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">11. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/791-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-11-i" title="Koleksi #791"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 11: I)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">12. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/792-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-12-y" title="Koleksi #792"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 12: Y)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">13. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/793-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-13-k" title="Koleksi #793"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 13: K)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">14. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/794-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-14-l" title="Koleksi #794"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 14: L)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">15. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/795-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-15-m" title="Koleksi #795"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 15: M)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">16. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/796-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-16-n" title="Koleksi #796"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 16: N)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">17. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/797-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-17-ny" title="Koleksi #797"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 17: NY)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">18. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/798-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-18-ng" title="Koleksi #798"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 18: NG)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">19. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/799-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-19-u" title="Koleksi #799"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 19: U)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">20. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/800-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-20-o" title="Koleksi #800"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 20: O)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">21. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/801-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-21-p" title="Koleksi #801"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 21: P)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">22. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/802-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-22-r" title="Koleksi #802"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 22: R)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">23. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/803-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-23-s" title="Koleksi #803"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 23: S)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">24. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/804-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-24-t" title="Koleksi #804"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 24: T)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">25. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/805-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-25-c" title="Koleksi #805"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 25: C)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">26. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/806-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-26-th" title="Koleksi #806"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 26: Th)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">27. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/807-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-27-w" title="Koleksi #807"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 27: W)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr><tr><td class="ysl-alg-rgh">28. </td><td class="ysl-wrp ysl-tbl-exp"><a class="ysl-lnk-rmv" href="https://www.sastra.org/bahasa-dan-budaya/kamus-dan-leksikon/808-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75-bagian-28-z" title="Koleksi #808"><span class="ysl-lnk">Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 28: Z)</span>. Kategori: Bahasa dan Budaya > Kamus dan Leksikon</a></td></tr></tbody></table></div></div><a class="ysl-btn ysl-btn-nav uk-icon-file-image-o ysl-lnk-rmv ysl-mrg-r04" href="/sastra/media/katalog/1949/big/75_782.jpg" title="Citra dari Katalog #75" data-shadow="shadowbox[]"><span class="uk-hidden-small ysl-txt-ssp ysl-pdn-l04">Citra</span></a><input type="search" class="ysl-frm-inp" id="markkey" style="max-width: 154px;" placeholder="cari ..." value="" maxlength="24" /><div class="uk-button-group"><button class="uk-button uk-icon-search" type="submit" title="" data-search="start"></button><button class="uk-button uk-icon-chevron-down" type="submit" title="" data-search="next"></button><button class="uk-button uk-icon-chevron-up" type="submit" title="" data-search="prev"></button><button class="uk-button uk-icon-refresh" type="submit" title="" data-search="clear"></button></div><button class="ysl-btn-txt" style="width: 75px;" id="markcnt"></button></div></div><div id="markpage">
<h3>B</h3>
<dl class="ysl-dl-hrz">
<dt>ba :</dt><dd>(S) kw. ak sorot.</dd>
<dt>bab :</dt><dd>(A) kn 1 jêjêring karangan; 2 prakara kang dirêmbug; 3 mungguh ing.</dd>
<dt>babad :</dt><dd>I kn crita bab lêlakon sing wis kêlakon; di-[x]: dikarang dadi babad. II di-[x](-i) kn: ditêgori lan dirêsiki (gêgrumbulan, wit-witan lsp, dianggo padesan); [x]-an: palêmahan sing wis dibabadi; 2 êngg. (sawah) kang turun-tumurun (pusaka).</dd>
<dt>babag :</dt><dd>(ut. sa-[x]) kn tandhing (mungguhing gêdhene, umur-umurane lsp); [x]-an: 1. bambinging prau kang diwrata (kanggo ngunggahake barang ing prau lsp); 2. mungguh ing bab ...</dd>
<dt>babah :</dt><dd>I kn 1. (Cina babah) Cina pranakan; 2. (ut. bah) sêsêbutane Cina pranakan; [x] (ut. bah) buyut; sêbutane Cina pranakan sing wis tuwa. II di-[x] kn: dikêdhuki lan dibolong (tmr. bêbatur lsp. dianggo mbrobos); [x]-an: lawang; 3. (ut. babah) êngg. dadi jalaran, dhadhakan.</dd>
<dt>babak :</dt><dd>I kn mlècèt kulite; [x] bundhas ([x] bunyak); tatu padha babak akèh bangêt. di-[x]: 1 disèsèti lsp. kulite (tmr. wit); 2 êngg. digosok nganggo babakan (tmr. bolah lsp); [x]-an: pêcèlan klikaning wit. II (ut. [x]-an) kn: 1 saandhêgan (tmr. gêndhing); 2 saperangan (tmr. carita ing wayang wong lsp).</dd>
<dt>babak-salu :</dt><dd>kn bngs. klabang gêdhe.</dd>
<dt>babal :</dt><dd>I kn mêtu ucul (saka ing kurungan, kunjaran lsp) II kn: pêntil gori (nangka).</dd>
<dt>babar :</dt><dd>kn 1 (ut. m-[x]) bisa dadi akèh (tmr. olah-olahan); 2 (ut. m-[x]) dadi akèh, tangkar-tumangkar akèh (tmr. wiji lsp); 2 (ut.m-[x]) br.badhar, malih bali kaya wujude kang sakawit; 4 (ut. m-[x] (-ake) layar mbèbèr layar: m-[x]: 1 (ut. m-[x]-ake wadi) mbukak wadi (dikandhak-kandhakake); 2 wis dadi ut. wis rampung (tmr. gêgawean ngukir-ukir, ngêcap lsp); 3 nggarap lan ngrampungake; 4 nyoga bathikan; 5 ki. manak (duwe anak); 6 (ut. m-[x]-ake) nggêlarake (kawruh lsp); di-[x]-ake: 1 ditangkar-tangkarake (tmr. wiji); 2 didadèkake akèh; 3 dikon nggarap (nyoga) ing.</dd>
<dt>babaran :</dt><dd>kn 1 kang wis dibabar (digarap, disoga); 2 br. wêdharan; 3 ki. duwe anak.</dd>
<dt>babarji :</dt><dd>êngg. kn 1 babar-pisan; 2 pc. mati, sirna babar pisan.</dd>
<dt>babar-pisan :</dt><dd>kn 1 kabèh (dikatutake); 2 pambangêt atêgês têmênan, up. durung [x]; mbabar-pisani: ngrampungi; dibabar-pisanake: dirampungake (dikatutake, diêntèkake) kabèh.</dd>
<dt>babas :</dt><dd>(-an) êngg. kn dumadakan banjur, nuli.</dd>
<dt>babat :</dt><dd>kn wadhuk pangrêmêtan pangan (tmr. kewan bêlèhan); [x] galêng ([x] sumping, [x] tawon lsp): ar. siji-sijining peranganing babat.</dd>
<dt>babi :</dt><dd>kn bngs. cèlèng sing wis tutut.</dd>
<dt>(babing) :</dt><dd>di-[x] êngg. kn dibalang.</dd>
<dt>(babit) :</dt><dd>m-[x] kn nyabêtake pêdhang lsp. mênyang ing ngiringan; di-[x]-ake: dicêkêl lan disabêtake.</dd>
<dt>bablas :</dt><dd>kn 1 ilang saka ing pandêlêngan (lunga lsp); 2 wis adoh (lakune lsp); 3 têrus bae (tanpa menggok); 4 wis akèh (pasinaone lsp); 5 wis têkan kang dijangka; 6 pc. krungu saka kadohan.</dd>
<dt>babu :</dt><dd>1 kw. biyung; 2 kn. wong wadon sing gawene momong lsp (tmr. bature wong ngamănca); kc. babon.</dd>
<dt>babuh :</dt><dd>pc kc. babo.</dd>
<dt>(babuk) :</dt><dd>di-[x] êngg. ak digudag, dibijig.</dd>
<dt>babut :</dt><dd>kn bngs. klasa kang digawe wulu wêdhus lsp. ditênun.</dd>
<dt>babo :</dt><dd>kn. 1 sabawa mratelakake saguh, wani lsp; 2 br. saèm. dhuh.</dd>
<dt>babok :</dt><dd>êngg. kn 1 babon (pawitan); 2 (ut. [x]-an) kang baku.</dd>
<dt>babon :</dt><dd>kn 1 pitik wadon (wis ngêndhog); 2 kang dadi lajêr (liyane prasasat dadi pange ut. anake); 3 pawitan (kang dianakake); 4 awak-awaking barang sing mawa tutup (cangkir, bèsèk lsp); 5 kang asli (tmr. layang, kb. turunan)</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 24 ---</p>
<p>(babrag) ~- bae.</p>
</dd>
<dt>(babrag) :</dt><dd>m-[x] kn lagi nêdhêng-nêdhênge mêmpêng lan brai (tmr. jaka, jago lsp).</dd>
<dt>babragan :</dt><dd>kn paga (wadhah kwali lsp).</dd>
<dt>(babrah) :</dt><dd>m-[x] êngg. kn. ngambra-ambra, dadi akèh.</dd>
<dt>(babrak) :</dt><dd>m-[x] kn 1 mundhak amba (tmr. tatu lsp); 2 êngg. nular mrana-mrana (tmr. gêni, lêlara).</dd>
<dt>(babral) :</dt><dd>di-[x] êngg. kn dipaprali, dipaprasi (tmr. têtuwuhan).</dd>
<dt>babrik :</dt><dd>êngg. knpabrik.</dd>
<dt>bada :</dt><dd>I êngg. pc: bakda. II bêbada kn mancal arêp lair (tmr. bayi ing wêtêngan).</dd>
<dt>badal :</dt><dd>I di-[x] (-i) kn ora diturut (tmr. dhawuh lsp). II (A) kn: 1 sêsulih (kang dikon munggah kaji); 2 êngg. wêwakil (ing prakaran babagan agama).</dd>
<dt>badan :</dt><dd>I êngg. pc riyaya lêbaran (bakda pasa); kc. bada, bakdan. II (A) kn (br.k): awak; [x] alus: roh, sukma; [x] wadhag: awak kang kasatmata; bêbadan: golonganing wong sawêtara kang pinatah ngrêmbug lsp.</dd>
<dt>badi :</dt><dd>(abadi) (A) kn.ak langgêng, kang wiwitan.</dd>
<dt>badir :</dt><dd>pc mubadir.</dd>
<dt>Baduwi :</dt><dd>(A) kn ar. bangsa ing tanah Arab.</dd>
<dt>badra :</dt><dd>I (S) kw 1 ak. kabêgjan, bêcik bangêt; 2 ak.ar. sasi; 3 ak.rêmbulan; 4 kn.ar. tênunan (tmr. jarit); kèmêngan [x] irawan br: susah bangêt. II bêbadra êngg. kn: 1 wiwit bêbakal; 2 mbabad alas.</dd>
<dt>bajag :</dt><dd>kn begal ing sêgara; m-[x]: 1 mbegal ing sêgara; 2 êngg. lunga nglurug.</dd>
<dt>bajang :</dt><dd>kn 1 dhasar cilik, kunthèt, up. bocah [x], kêcik [x]; 2 êngg. durung rampung babar-pisan (tmr. pagawean); di-[x]-ake êngg: diingu nganti dawa (tmr. rambut, wiwit lair ora dicukur); [x]-an: 1 êngg. pêntil pêlêm; 2 êngg. turahan pagawean; 3 wiwit lair ora dicukur (tmr. bocah).</dd>
<dt>bajang-kêrèk :</dt><dd>kn ar. walang.</dd>
<dt>(bajêng) :</dt><dd>I pam-[x] (mbajêng pc) k pambarêp. II m-[x], [x]-an êngg.kn: bêbanjêngan.</dd>
<dt>baji :</dt><dd>I êngg.ak rak ora, gèk mangsa. II kn: bngs. paku (ing têrbang lsp); kc. bèji.</dd>
<dt>bajing :</dt><dd>kn ar. kewan ngrikiti kang dadi ama krambil; m-[x]: 1 pc. dadi bajingan; 2 êngg. bêburuh nglakokake grobag; [x]-an: 1 wong kang gawene ngutil (nyêbrot); 2 (tela [x]-an) êngg. tela dicêmplungake badhêg, kluwa tela.</dd>
<dt>bajisan :</dt><dd>êngg. kn jothakan, satron.</dd>
<dt>baju :</dt><dd>êngg.kn klambi.</dd>
<dt>baju-bèbèk :</dt><dd>kn ar. kewan êndhase kaya bèbèk.</dd>
<dt>(bajug) :</dt><dd>m-[x] êngg.kn kurang-ajar.</dd>
<dt>bajul :</dt><dd>êngg. kn. baya; [x] buntung pc wong sing sênêng bedhangan; [x] dharat pc: bajingan.</dd>
<dt>bajo :</dt><dd>kw bajag.</dd>
<dt>(bajong) :</dt><dd>m-[x] kn nepang banyu sing ngêndhong; di-[x]-i: ditêlêsi sarana banyu ngêndhong ditepangi; [x]-an: têtuku (nênunggang lsp) urunan.</dd>
<dt>bajra :</dt><dd>(S) kw 1 ak. intên; 2 ak. tumbak kang landhêpe lima; 3 blêdhèg, thathit.</dd>
<dt>badha :</dt><dd>êngg.pc padha.</dd>
<dt>badhag :</dt><dd>êngg.kn 1 êntèk; 2 muspra, tanpa guna.</dd>
<dt>badhaya :</dt><dd>kn 1 êngg. tlèdhèk; 2 bngs. srimpi ing kraton.</dd>
<dt>badhak :</dt><dd>(S) kw.ak alangan, cacad.</dd>
<dt>badhama :</dt><dd>kw 1 êngg. gêgaman; 2 bngs. wadung.</dd>
<dt>badhar :</dt><dd>kn 1 ak. wurung, ora dadi (tmr. tapa, niyat lsp); 2 êngg. malih rupa kaya kang mau.</dd>
<dt>badhawangan :</dt><dd>kw bulus.</dd>
<dt>badhe :</dt><dd>k 1 arêp; 2 bakal; 3 êngg. ora suwe nuli; m-[x] 1 kn.ak.mêthèk; 2 ak. bêdhèk; 3 (ut.mbêbadhe) k.mbakali.</dd>
<dt>badhean :</dt><dd>kn1 cangkriman; 2 êngg. babadan.</dd>
<dt>badhe-badhe :</dt><dd>êngg.kn papan nêmokake pangantèn.</dd>
<dt>badhèg :</dt><dd>kn 1 lêgèn arèn sing wis diadoni; 2 êngg. arak.</dd>
<dt>(badhèk) :</dt><dd>di-[x] êngg. kn dibêdhèk;kc.badhe.</dd>
<dt>badhèr :</dt><dd>kn ar. iwak kali saèm. gramèh.</dd>
<dt>badhêg :</dt><dd>kn mambu ora enak (kaya ambune kopok); 2 êngg.wis bosok sarta mambu; 3 êngg.pc.ora bêcik (kurang ajar, ala bangêt lsp).</dd>
<dt>(badhe) :</dt><dd>m-[x] kn durung tanak (isih rada atos tmr. sêga).</dd>
<dt>badhigal :</dt><dd>kn ênthung urèt; m-[x] ênggkurang ajar.</dd>
<dt>badhigas :</dt><dd>pating [x], [x]-an kn cênanangan ora ngêrti tata.</dd>
<dt>badhigul :</dt><dd>kn.ak bodho; [x] angêne pr: kumintêr.</dd>
<dt>badhik :</dt><dd>kn bngs. cundrik.</dd>
<dt>badhud :</dt><dd>kn 1 wong kang dadi lêlucon; 2 êngg. bngs. cathut; m-[x](-i): nglucu; [x]-an: lêlucon.</dd>
<dt>badhur :</dt><dd>êngg. kn [x]-[x], [x]-en: 1 kasar sarta mêrkotok (kulite); 2 pating blarut ut. sêmu biru (tmr. dhuwit slaka).</dd>
<dt>(badhog) :</dt><dd>m-[x] pc.ks mangan.</dd>
<dt>badhol :</dt><dd>kn ar. iwak loh.</dd>
<dt>badhong :</dt><dd>kn 1 blebekan rêrêngganing dhadha (wayang, jaran); 2 êngg. praba (rêrênggan ing wayang wangune kaya suwiwi ing buri gêgêr); 3 êngg. bngs.wuwu gêdhe; 4 êngg. kranjangan pikukuhing tanggul; 5 êngg. blebekan slaka lsp. tutup pawadonan (bocah); 6 êngg.ki.pawadonan.</dd>
<dt>bae :</dt><dd>kn. kemawon k 1 ngêmungake, up. iki [x], kowe [x]; 2 mung (ngêmu surasa lumrah, ora nggumunake) up. mêsthi [x] bisa, wong dituturi; 3 mung (ngêmu surasa kurang samêsthine, rada ngrèmèhake), up. yèn ora olèh lima, iya loro [x]; wong kaya ngono [x] kok kumênthus; ora mbae êngg, ora (dudu) baèn-baèn kn: bangêt, ngungkuli kang lumrah; dudu sabaene: ora lumrah (bangêt); dibaèkake pc: dirèmèhake, ora dipaèlu. II êngg.kn: dak-badhe (dak-bêdhèk) mêsthi ... (tmr. botohan, lsp), up. [x] sing abang apa sing putih.</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 25 ---</p>
<p>(baekot) ~ bayor.</p>
</dd>
<dt>(baekot) :</dt><dd>di-[x] êngg. pc digithing.</dd>
<dt>(baèn) :</dt><dd>kc. bae.</dd>
<dt>(baenak) :</dt><dd>di-[x]-ake êngg.pc dibaèkake; kc. bae.</dd>
<dt>baenat :</dt><dd>(A) êngg.kn bukti, katêrangan.</dd>
<dt>baga :</dt><dd>I (S) kw guwa-garba; 2 pawadonan. II (S) kw.ak: bagean, perangan.</dd>
<dt>bagal :</dt><dd>êngg.kn janggêl.</dd>
<dt>bagas :</dt><dd>kn ora lêlaranên.</dd>
<dt>bagaskara :</dt><dd>kw srêngenge.</dd>
<dt>bagas-kuwarasan :</dt><dd>n. bagas-kasarasan k waras ora lêlaranên.</dd>
<dt>bagaspati :</dt><dd>kw srêngenge.</dd>
<dt>bagawan :</dt><dd>(S) kw (bêgja bangêt) sêsêbutaning pandhita, pêndhita, wong suci; m-[x] (mêgawan) kw: urip sacaraning pêndhita.</dd>
<dt>bage :</dt><dd>I (ut. sukur [x] sèwu) pc. nuwun bangêt dene, bêgja bangêt dene; bagea (-satêkamu) br muga nêmua rahayu slamêt; dibagèkake: diacarani ing nalikane têka. II di-[x] kn: diperang-perang, didum-dum; dibagèhi, dibagèni: diwènèhi bagean; [x]-an: 1 panduman; 2 perangan, pêprincèn.</dd>
<dt>bagèn :</dt><dd>I (ut. [x] ora, [x] tora) êngg karêbèn. II êngg: (sawah) darbèke wong akèh.</dd>
<dt>bagendha :</dt><dd>kn.ak sêsêbutaning ratu.</dd>
<dt>(bagêl) :</dt><dd>di-[x] êngg.kndibalang (nganggo tugêlan kayu lsp).</dd>
<dt>(bagi) :</dt><dd>di-[x] êngg.kn dibage.</dd>
<dt>bagja :</dt><dd>(S) kw bêgja.</dd>
<dt>bagna :</dt><dd>(S) kw rusak, sirna, lêbur, rampung.</dd>
<dt>bagus :</dt><dd>kn 1 êngg.pc.bêcik; 2 bêcik rupane (tmr.wong lanang); 3 sêsêbutane bocah (wong) lanang sing rada dhuwur pangkate.</dd>
<dt>bago :</dt><dd>kn. 1 lulup wit so; 2 bngs. bagor sing digawe lulup so.</dd>
<dt>(bagol) :</dt><dd>m-[x] êngg.kn ngapus-apusi (utang, nyilih lsp).</dd>
<dt>bagolan :</dt><dd>êngg.kn ar. jamu dianggo tamba wêtêng.</dd>
<dt>bagong :</dt><dd>êngg.kn ringgit êmas (dianggo mainan jam lsp).</dd>
<dt>bagongan :</dt><dd>êngg.kn basa kêdhaton.</dd>
<dt>bagor :</dt><dd>kn1 bngs. tênunan sing digawe godhong gêbang; 2 kanthong gêdhe sing digawe bagor.</dd>
<dt>bagowong :</dt><dd>kn.akgrahana srêngenge (rêmbulan) nganti êntèk.</dd>
<dt>bagrègan :</dt><dd>êngg.kn wis ora kukuh (rusak).</dd>
<dt>bah :</dt><dd>I êngg karêbèn: mbah-bah, mbah-ake êngg: ngêtogake bae (ora mitulungi lsp). II kn: wc. babah. III mbah pc: êmbah.</dd>
<dt>baha :</dt><dd>(S) kw.ak kali.</dd>
<dt>bahak :</dt><dd>kn bngs. manuk wulung; m-[x], mbêbahak ak: ngrêbut sarta ngêpèk darbèking liyan (njarah-rayah); [x]-an: jarahan.</dd>
<dt>bahan :</dt><dd>I (ut. abahan) êngg.kn kayu bakal balungan omah. II êngg.kn: karêbèn.</dd>
<dt>bahar :</dt><dd>(A) kn.ak sêgara.</dd>
<dt>bahêm :</dt><dd>êngg.kn bam.</dd>
<dt>bahni :</dt><dd>(S) kw gêni.</dd>
<dt>baita :</dt><dd>kprau.</dd>
<dt>baya :</dt><dd>I kn ar. kewan rumangkang, bngs. mimir; kêtiban tai [x] pc: kêna ing pandakwa; (kinêpung wakul) binaya mangap br: dikêpung ing mungsuh. II kn: 1 apa iya ..., ayake ..., up. [x] wis karsaning Pangeran; 2 (apa, sapa, ngêndi [x]) lah gèk (apa, sapa, ngêndi); [x] kêpriye: lah gèk kêpriye. III 1 kw. wêdi, mutawatiri; 2 (ut.bêbaya) kn.pakewuh, kacilakan (kang bakal kêlakon); sa-[x] pati br: rukun nganti têkan ing mati pisan; mbêbayani; 1 mutawatiri bangêt; 2 êngg. bangêt; ke-[x]-[x] br: tansah nandhang cilaka. IV. kw: janji (wc.ubaya).</dd>
<dt>bayah :</dt><dd>I kn mêri sing wis rada gêdhe. II êngg.kn: wêgah; m-[x]-i êngg: bangêt (tmr. lêlara).</dd>
<dt>bayaita :</dt><dd>kw.ak prajurit.</dd>
<dt>(bayak) :</dt><dd>[x]-[x], bêbayakan kn dhêdhampyakan akèh bangêt.</dd>
<dt>Bayaka :</dt><dd>bayaknan êngg ayake, bokmênawa bae.</dd>
<dt>bayakna :</dt><dd>bayaknea êngg ayake bae iya.</dd>
<dt>bayan :</dt><dd>I kw manuk bèthèt. II pc: kêbayan, gêbayan.</dd>
<dt>bayanaka :</dt><dd>(S) kw.ak nggêgirisi, mêmêdèni.</dd>
<dt>bayang :</dt><dd>I êngg.kn ambèn; di-[x](-[x]) ak: dirêrampa lan diusung (tmr. wong sêmaput lsp); [x]-an: 1 ak. wong sing dibayang-bayang (wong lara lsp); 2 ak. burukan, mêmangsan. II ma-[x]-an kw.ak: kêkitêr, mblayang.</dd>
<dt>bayangan :</dt><dd>êngg.kn wêwayangan.</dd>
<dt>bayangkara :</dt><dd>(S) kw.ak prajurit panjaga.</dd>
<dt>(bayangkare) :</dt><dd>di-[x] kn.ak ditêmokake banjur diarak (tmr. pangantèn).</dd>
<dt>(bayangkari, bayangkarya) :</dt><dd>br bayangkare.</dd>
<dt>bayar :</dt><dd>êngg. diblanja (diwènèhi bayar); 2 (ut. di-[x]-i) diwènèhi dhuwit minangka patukon, panyauring utang lsp; (pam-) [x]-an: ênggone mbayar (mbayari).</dd>
<dt>bayas :</dt><dd>kn ar. iwak loh.</dd>
<dt>bayatara :</dt><dd>(S) kw.ak mbêbayani bangêt.</dd>
<dt>bayawara :</dt><dd>kw undhang-undhang (dhawuh saka dhêdhuwuran); dibayawarakake: diundhangake, diwara-warakake.</dd>
<dt>bayèn :</dt><dd>êngg.kn lagi mêntas duwe bayi.</dd>
<dt>bayêm :</dt><dd>kn ar. têtuwuhan (godhonge ana sing kêna dikêla); siram-siram [x] pr: pujining wong akèh (bokmanawa ajalari kêlakon).</dd>
<dt>bayi :</dt><dd>kn 1 bocah kang mêntas lair; 2 êngg. gêndhuk (panyêbut marang bocah wadon).</dd>
<dt>bayinat :</dt><dd>(A) kn.ak bukti, katêrangan.</dd>
<dt>bayu :</dt><dd>I (ut.bêbayu) kn urat dalan gêtih; tanpa bêbayu br: lêmês, tanpa kakuwatan; bêbayon br: aji pangapêsan. II (S) kw: angin.</dd>
<dt>bayu-bajra :</dt><dd>(S) kw angin lan blêdhèg (prahara).</dd>
<dt>bayur :</dt><dd>êngg.kn adus wuwung.</dd>
<dt>bayonèt :</dt><dd>(W) kn sangkuh.</dd>
<dt>(bayong) :</dt><dd>m-[x] êngg.kn 1 padha têka ngumpul (arêp nggarap bêbarêngan); 2 padha ngumpul arêp ngêlahake lurahe (tmr. wong-wong ing padesan).</dd>
<dt>bayor :</dt><dd>kn ar. iwak.</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 26 ---</p>
<p>bak ~ bale-kambang.</p>
</dd>
<dt>bak :</dt><dd>I (ut. [x]-e) êngg.pc: coba! mara! II [x]-e (tibake) êngg. pc: jêbul(e) III (W) kn 1 wadhah (banyu lsp); 2 êngg. kothakan palêmahan kang ditanduri têbu (diêlêt-êlêti kalènan); 3 palungguhan ing kreta. IV (c) kn: mangsi Cina. V êngg.pc: kêrtu têlu padha kabèh (tmr. main gonggong).</dd>
<dt>baka :</dt><dd>I (ut.mbaka) êngg.kn sangka, saka, up.dijupuki [x] lima.II (A) kn.ak: ora ewah gingsir, langgêng. III (S) kw.ak: manuk cangak.</dd>
<dt>bakah :</dt><dd>êngg.kn njênggar amba (tmr. pang lsp).</dd>
<dt>bak-ayu :</dt><dd>êngg.kn bok-ayu.</dd>
<dt>bakal :</dt><dd>n. badhe k. 1 apa-apa sing arêp dianggo dandanan; 2 calon, gadhangan dadi; 3 (ut. [x]-an) êngg. pacangan; 4 (ut.bêbakal, [x]-an) isih anyaran, durung dadi, durung dilêlantih; 5 êngg. rajangan godhong awar-awar dianggo nyêrèt; 6 êngg.arêp, nêdya, ing têmbe arêp kêlakon ... (bar, dirakêti têmbung tanggap); bêbakal, m-[x]-i: miwiti gawe (dandanan, desa lsp), miwiti nglêlantih (pêrkutut, jaran lsp).</dd>
<dt>(bakar) :</dt><dd>di-[x] kn 1 dipanggang ut. dicêmplungake ing gêni; 2 êngg. dibênêm (ing gêni blubukan); 3 êngg. diobong; [x]-an: 1 apa-apa sing dibakar; 2 (ut. ke-[x]-an) êngg. kobongan.</dd>
<dt>bakaran :</dt><dd>kn ar. mainan (nganggo kêrtu).</dd>
<dt>bakat :</dt><dd>kw.ak kuwat; kc.bangkat.</dd>
<dt>bakbakan :</dt><dd>kn klabakan.</dd>
<dt>bakda :</dt><dd>(A) kn 1 sawise (wêktu, tumindak); 2 êngg. rampung, bubar (tmr. pagawean); 3 (ut. bakdan) riyaya lêbaran (sawise pasa, 1 Sawal), klêbu uga riyaya 8 Sawal, 10 Bêsar, 12 Mulud; 4 êngg. sasi Sawal; sabakdane êngg: sawise.</dd>
<dt>bakên :</dt><dd>êngg.k 1 baku; 2 palungguh; kc. bakon.</dd>
<dt>baki :</dt><dd>kn tembor</dd>
<dt>bakyak kn :</dt><dd>gapyak, thèklèk.</dd>
<dt>bakyu :</dt><dd>kn sêdulur wadon kang kapêrnah tuwa.</dd>
<dt>bakmi :</dt><dd>(C) kn olah-olahan Cina kang nganggo mi.</dd>
<dt>bakmu :</dt><dd>(C) kn ar. olah-olahan Cina saèm, saoto.</dd>
<dt>baku :</dt><dd>kn. 1 kang pancèn têtêp duwe hak; 2 pokok (ing pagawean, pakaryan lsp); 3 (ut. bêbaku) lajêr ut. kang dadi dhêdhasar (tmr. wawasan, rêrêmbugan lsp); 4 kang wênang ndarbèni (nganggo nindakake lsp); bakune: 1 êngg. dhasare pancèn mula ...; 2 kang dadi jêjêre yaiku ...; dibakoni: dipokoki; kc. bakon.</dd>
<dt>bakuh :</dt><dd>kn 1 pêngkuh (ora gampang bujad); 2 êngg. kukuh atine.</dd>
<dt>baku-karang :</dt><dd>êngg.kn (wong desa) kang mung duwe pakarangan lan omah (ora duwe sawah).</dd>
<dt>bakul :</dt><dd>kn 1 wong wadon sing dodolan (cilik-cilikan); 2 êngg. wong sing kulak pamêtuning padesan lsp. arêp diêdol manèh; 3 êngg. wakul; [x]-an, bêbakulan: dodolan barang-barang (cilik-cilikan).</dd>
<dt>bakula :</dt><dd>kn ar. kêmbang.</dd>
<dt>bakung :</dt><dd>kn ar. kêmbang.</dd>
<dt>baku-omah :</dt><dd>(-omah) kn wong sing duwe omah.</dd>
<dt>baku-pajêg :</dt><dd>kn dhuwit pajêg lêmah.</dd>
<dt>baku-sawah :</dt><dd>kn 1 jêmbaring sawah sing dikênakake pajêg; 2 (ut.baku) êngg. wong sing duwe wênang ndarbèni sawah.</dd>
<dt>bako :</dt><dd>pc têmbako.</dd>
<dt>bakoh :</dt><dd>êngg.kc bakuh.</dd>
<dt>bakon :</dt><dd>kn 1 êngg. wêwênang mèlu ndarbèni sawahing desa; 2 (ut. baku) êngg. sawah palungguh (ing lurah desa lsp).</dd>
<dt>baksa, baksana :</dt><dd>(S) kw.ak pangan.</dd>
<dt>bakta :</dt><dd>I (S) kw.ak pangan. II m-[x] kw.ak: nggawa; kc. bêkta.</dd>
<dt>bakti :</dt><dd>(S) kw pakurmatan, sêtya-tuhu; kc. bêkti.</dd>
<dt>bal :</dt><dd>(W) kn 1 bundêran karèt ut. wlulang (dianggo dolanan); 2 buntêlan gêdhe (kapuk lsp. sing arêp dikirimake); 3 petunganing lawon, dluwang lsp; [x]-[x]-an: 1 dolanan bal; 2 êngg.pc. akèh bangêt.</dd>
<dt>bala :</dt><dd>I (S) kw ak.karosan, kakuwatan; 2 kn. prajurit kang mèlu pêrang. II kn: ar. wuku kang kaping sêlawe.</dd>
<dt>balabag :</dt><dd>br blabag.</dd>
<dt>balabak :</dt><dd>br blabak.</dd>
<dt>balabar :</dt><dd>br. blabar.</dd>
<dt>balad :</dt><dd>êngg.ak gugur-gunung.</dd>
<dt>baladika :</dt><dd>(S) kw.ak pangarêping prajurit.</dd>
<dt>balak :</dt><dd>I êngg.kn. gogrog ora bisa matêng (tmr. wowohan). II di-[x] kn.ak ora ditampa, ditampik, dibalèkake.</dd>
<dt>balaka :</dt><dd>kn blaka.</dd>
<dt>balanja :</dt><dd>kn blanja.</dd>
<dt>balang :</dt><dd>kn apa-apa sing dianggo nyawat; nututi [x] wis tiba pr: nututi basa sing wis kêwêtu; nyawat a-[x] wohe pr: duwe pangarah nganggo njaluk tulung marang sanak sadulure sing dipangarah; bêbalang br: kongkongan; di-[x]: disawat, diuncali.</dd>
<dt>(balap) :</dt><dd>m-[x] êngg.kn mlayu rikat bangêt; [x]-an: 1 rikat-rikatan mlayu (rêbut dhisik sarana mlayu lsp); 2 papan kang dianggo dhisik-dhisikan mlayu; 3 êngg. rêbut mênang.</dd>
<dt>bala-pêcah :</dt><dd>kn barang-barang sing gampang pêcahe (piring, cangkir lsp).</dd>
<dt>balas :</dt><dd>(W) êngg baluh (ing prau lsp).</dd>
<dt>bala-srèwu :</dt><dd>kn.ak ar.aji bisa nganakake setan akèh.</dd>
<dt>balawan :</dt><dd>(S) kw.ak sêntosa bangêt; kc. blawan.</dd>
<dt>bale :</dt><dd>1 kw:omah; 2 êngg.ak pêndhapa; 3 êngg. ambèn; kere munggah ing [x] pr: wong asor didadèkake luhur; cèkèl (cèkèr) longaning [x] br: wong kang asor.</dd>
<dt>bale-desa :</dt><dd>kn omah darbèking desa dianggo pakumpulan.</dd>
<dt>balèg :</dt><dd>kn 1 diwasa; 2 wis wayahe omah-omah; m-[x] êngg: wis kulina, wis ngêrti têmênan, kc. akil balèg.</dd>
<dt>bale-kambang :</dt><dd>kn omah-omahan ing têngahing blumbang (tlagan).</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 27 ---</p>
<p>balela ~ bandakala.</p>
</dd>
<dt>balela, balila :</dt><dd>m-[x] kn mbangkang marang prentah, ngraman.</dd>
<dt>bale-mangu :</dt><dd>kn pangadilan ing kapatihan.</dd>
<dt>balèn :</dt><dd>n. wangsulan k 1 apa-apa sing dibalèkake; 2 (ut. balènan) êngg. wangsulan, jawaban; 3 apa-apa kang bali; 4 bali bêbojoan manèh (tmr. wong sing wis pêgatan); kc. bali.</dd>
<dt>bale-omah :</dt><dd>n. bale-griya k omah sarta pakarangan.</dd>
<dt>bale-pomahan :</dt><dd>n. bale-pemahan k kc. bale-omah.</dd>
<dt>balêman :</dt><dd>êngg. kn gêni mawa.</dd>
<dt>balês :</dt><dd>I êngg. kn 1 baluh (ing prau lsp); 2 bandhul (ing jaring, jala lsp). II êngg.kn: mêsin (wêsi) dianggo nggilês dalan. III di -[x]-i êngg.kn: diwangsuli (tmr.layang); [x]-an êngg: wangsulan (layang).</dd>
<dt>bali :</dt><dd>n. wangsul k 1 mênyang ing wiwitane; 2 diambali manèh saka wiwitan; 3 têka ing omahe; 4 êngg. mulih; di-balèni: 1 diwiwiti manèh saka kawitan; 2 diulihi manèh (tmr. bojo sing wis dipêgat); 3 dijupuk (ditiliki lsp) manèh; 4 ditindakake (digarap) manèh tmr. pagawean; dibalèkake: dikon bali, diulihake, diwènèhake manèh: kc. balèn.</dd>
<dt>balig :</dt><dd>êngg.kn kc. balèg.</dd>
<dt>balik :</dt><dd>kn 1 êngg. walik; 2 ([x]-an) nanging barêng, nanging yèn, nanging rèhne; 3 êngg.bali; 4 êngg.mulih; 5 br.walik(-an), kuwalik; m-[x]: 1 bali ngênêr marang asale (tmr. lakuning angin lsp, uga ent); 2 gênti mèlu marang mungsuhe; 3 pc. malik.</dd>
<dt>balila :</dt><dd>kn kc. balela</dd>
<dt>balingu, balinguh :</dt><dd>kw.ak berag, bungah, mêmpêng.</dd>
<dt>balya :</dt><dd>br. bali.</dd>
<dt>baluh :</dt><dd>kn 1 bandhul (dianggo nyilêmake jaring lsp); 2 ar. piranti misaya iwak; bêbaluh br: rewang (kêrêngan, padu lsp); di-[x]-i: dibandhuli; 2 (ut. dibêbaluhi) êngg.ak. dibiyantu (ênggone arêp laku ala, pêpadon lsp).</dd>
<dt>baluk :</dt><dd>I êngg.kn. bakul. II m-[x]-(-i) êngg.kn: mbalik.</dd>
<dt>balunan :</dt><dd>êngg.kn. mencla-mencle.</dd>
<dt>balung :</dt><dd>kn. tosan ki. raganganing kewan (manungsa); [x] pêking br: wong kang sèkèng; (gêtih cinelung) balung cinandhi br: (yèn ana) pêpati; [x] tinumpuk pr: ngrabèkake anak loro bêbarêngan; madu [x] tanpa isi (kêpesing)pr: pêpadon prakara barang sapele; ngumpulake [x] apisah pr: njodhokake bocah sing isih kaprênah sanak (supaya rakêt manèh ênggone sêduluran); m-[x] usus pc: kêkarêpane kêndho kêncêng; [x]-an, bêbalungan: 1 (kayu-kayu) raganganing omah; 2 lajêring crita.</dd>
<dt>balur :</dt><dd>I kn. dhèndhèng iwak loh (diasin). II [x]-[x] êngg.kn: bilur.</dd>
<dt>baluwarti :</dt><dd>kn. pagêr bata, bètèng (tmr. kang ngubêngi kraton).</dd>
<dt>balo :</dt><dd>êngg.kn. 1 kurang tanak (tmr.olah-olahan), mêntah; 2 bodho, mogol (tmr. sêsurupan).</dd>
<dt>baloh :</dt><dd>êngg.kn. ar. piranti misaya iwak; kc.baluh.</dd>
<dt>balok :</dt><dd>kn. 1 kayu sing wis diprèjèngi wangun pêsagi; 2 êngg. benggol (2 ½ sèn).</dd>
<dt>balon :</dt><dd>(W) kn. 1 dluwang (motha lsp) diwangun kanthongan bundêr (lonjong) diumbulake srana diisèni gas lsp; 2 êngg. plênthong diyan listrik.</dd>
<dt>balonan :</dt><dd>êngg.kn. mencla-mencle.</dd>
<dt>balong :</dt><dd>kn. 1 (ut. mbalong) lêdhok lan banyune ngêndhong (tmr. palêmahan); 2 êngg. blumbangan (tmr. dianggo ngingu iwak).</dd>
<dt>balowarti :</dt><dd>kn. baluwarti.</dd>
<dt>bam, êbam :</dt><dd>kn. untu pamamah; [x] wêkas(-an): bam kang buri dhewe.</dd>
<dt>bamba :</dt><dd>êngg.kn. mawa (arêng).</dd>
<dt>bamban :</dt><dd>I kn.ak. wiwit manèh (tmr.dolanan lsp). II kn: ar. têtuwuhan bngs. glagah (sok digawe klasa).</dd>
<dt>bambang :</dt><dd>I kw. satriya (nonoman) II kn: ar.ama pari.</dd>
<dt>bambêt :</dt><dd>êngg.k. pring.</dd>
<dt>bambing :</dt><dd>kn. pinggiring jurang, kali lsp; m-[x]: 1 dumunung ing bambing; 2 ndhoyong mayat (tmr. prau, dalan ing pinggir jurang lsp); [x]-an êngg: pinggiring kali lsp: kang mayat.</dd>
<dt>bambu :</dt><dd>êngg.k. pring; pukrul [x] pc: pukrul dudu wêton sêkolahan luhur; kc. bambon.</dd>
<dt>bambung :</dt><dd>êngg.kn. 1 (ut.mbambung) ora nganggo pikiran (gêndhêng); 2 kuwawung.</dd>
<dt>bambon :</dt><dd>kn. papan dianggo adol candu (ut. papan panyêrètan).</dd>
<dt>ban :</dt><dd>I (mban) pc. êmban. II (W) kn: 1 karèt blêbêd rodha pit (montor lsp); 2 êngg. sabuk wlulang (nganggo cathokan); 3 dluwang blêbêd (ing buku sing arêp dikirimake lsp). III (W) kn: dalan sêpur.</dd>
<dt>bana :</dt><dd>I êngg.kn. ora ana, ora bakal ana, II êngg.kn: palêmahan wrata. III (S) kw.ak: panah. IV mbêbana kw: njêjaluk marang.</dd>
<dt>banantên :</dt><dd>kn.ak. ar. bakal bngs.sutra.</dd>
<dt>banar :</dt><dd>kn. 1 longgar lan padhang (tmr. panggonan, papan); 2 êngg. ora sumpêg (tmr. ati); [x]-an: papan sing longgar padhang.</dd>
<dt>banarawa :</dt><dd>êngg.kn. (sawah [x]) sawah sing dumunung ing papan lêdhok yèn mangsa rêndhêng kêlêban banyu.</dd>
<dt>banat :</dt><dd>êngg.kn. 1 bngs. jaring; 2 (ut. [x]-an) bandhil.</dd>
<dt>banawa :</dt><dd>kw. prau.</dd>
<dt>banawi :</dt><dd>kw. bêngawan; kc.bênawi.</dd>
<dt>banda :</dt><dd>I kn. tali (tampar lsp) dianggo nalèni tangan; lawanan (lan) [x] pr: mêmungsuhan karo wong apês; di-[x]: ditalèni tangane karo pisan (tmr.dumunung buri gêgêr); bêbandan br: wong sing dibanda. II kw.ak: awak.</dd>
<dt>bandayuda :</dt><dd>kw. pêrang rukêt padha ijèn (tanpa gêgaman).</dd>
<dt>bandakala :</dt><dd>(ut. bandakalani) 1 kw. wani nglawan, ora gampang dikalahake; 2 êngg. mbêbayani.</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 28 ---</p>
<p>bandana ~ bandhol.</p>
</dd>
<dt>bandana :</dt><dd>(S) kw.ak. 1 tali, tampar, srimpêt; 2 pakewuh; kc. bêndana.</dd>
<dt>bandar :</dt><dd>(Prs) kn.ak. kutha palabuhan; 2 wong sing dadi pancêr (sing dimungsuh botoh liyane, tmr. main kêrtu, dhadhu lsp); m-[x]: dadi bandar (ing mainan); (ka-) [x]-an, pam-[x]-an ak: pabeyan (kantor dianggo mupu beya ing palabuhan).</dd>
<dt>bandara :</dt><dd>kn. kc. bêndara.</dd>
<dt>bandawala :</dt><dd>(-pati) kw. prang tandhing nganti mati salah siji.</dd>
<dt>bandawasa :</dt><dd>kw.ak. karosan, kakuwatan.</dd>
<dt>bandera :</dt><dd>(Prt) kn.ak. gêndera.</dd>
<dt>bandêl :</dt><dd>kn. 1 ora cingèng, ora gêmbèng; 2 êngg. manuk dianggo jontrot.</dd>
<dt>bandêng :</dt><dd>kn. ar. iwak loh.</dd>
<dt>(bandhul) :</dt><dd>di-[x] êngg.kn. diiyun; kc. bandhul.</dd>
<dt>bandrèk :</dt><dd>kn. 1 (ut.laku [x]) dhêmênan karo bojoning liyan; 2 sorog (kunci) palsu; di-[x]: dibukak nganggo kunci palsu, diwêngakake kanthi dibujad.</dd>
<dt>(bandrêng) :</dt><dd>[x]-an, m-[x] êngg.kn. têrus bae tanpa lèrèn.</dd>
<dt>banding :</dt><dd>êngg.kn. bandhil.</dd>
<dt>banjang :</dt><dd>êngg.kn. pathokan ing sêgara dianggo piranti misaya iwak.</dd>
<dt>banjar :</dt><dd>kn. 1 ak. lêlarikan dawa; 2 (ut. [x]-an) kw. taman, pakêbonan; [x] dawa ak: desa kang têpung karo desa liyane; [x] pakarangan ak: pomahan; di-[x]-i (-ake): dibêntèli lan dipantha-pantha ana ing leleran (tmr. winih pari sing arêp diceblokake).</dd>
<dt>banjêl :</dt><dd>kn. sêsulih ing sawêtara mangsa (tmr. nindakake pagawean lsp), pangan kang dianggo gêgênti (marga kang baku ora ana); di-[x](-i): disulihi (sawêtara mangsa).</dd>
<dt>(banjêng) :</dt><dd>m-[x], bêbanjêngan kn. katon lêlarikan sarta gêgandhengan dawa.</dd>
<dt>banjêt :</dt><dd>êngg.kn 1 (pam-)bujuk; 2 jomblang; 3 tukang ajak-ajak milih (tmr. pilihan lurah desa); 4 wis omah bangêt (bisa nggèndèng liyane) tmr.dara; m-[x] êngg: tansah lunga mrana-mrana (nggêgolèki).</dd>
<dt>banjir :</dt><dd>n bêna k, gêdhe iline (tmr.kali); di-[x] êngg.pc: dibladhêg bae; kê-[x]-an: kêtrajang ing banjir, kêlêban.</dd>
<dt>banjir-bandhang :</dt><dd>kn banjir gêdhe (nganti gawe karusakan).</dd>
<dt>banjur :</dt><dd>n lajêng k 1 (ut. m-[x], [x]-an n. nglajêng, lajêngan k) êngg. têrusan bae tanpa lèrèn; 2 (ut. m-[x] n. nglajêng k) mlaku têrus; 3 têrus mlêbu (tmr. dhayoh); 4 nuli, tumuli; sa-[x]-e: têruse nuli, satêruse; di-[x]-ake: ditêrusake, ditutugake (tmr. crita lsp); kê-[x]: kêbacut, kêtêrusên; kê-[x]-[x]: têrus bae ênggone nglakoni ala.</dd>
<dt>banjut :</dt><dd>I (ut. mbanjut) êngg banjur, mbanjur. II di-[x] kn.ak: dijupuk digawa lunga, dijupuk nyawane (dipatèni). III êngg.kn: bêngkung.</dd>
<dt>bandha :</dt><dd>kn 1 kasugihan (barang, rajabrana lsp); 2 pawitan (ing padagangan); 3 êngg. barang-barang sing arêp dianggo gawe omah; dibandhani: diwragadi, diwènèhi pawitan;kc. bandhan.</dd>
<dt>bandha-bandhu :</dt><dd>kw. sugih bandha lan sugih sanak-sadulur.</dd>
<dt>bandha-bau :</dt><dd>kn. 1 mung pawitan bau (gêlêm tumandang); 2 iya diwragadi iya ditandangi.</dd>
<dt>bandha-beya :</dt><dd>br. wragad.</dd>
<dt>bandhan :</dt><dd>êngg.kn. 1 padha urunan (dianggo dêdagangan lsp); 2 urunan (dhuwit sing dianggo urun).</dd>
<dt>bandhang :</dt><dd>I êngg.kn. kranjang wadhah bibit têbu. II banjir [x] kn: banjir gêdhe; iso [x] kn: iwak iso sing pating kruwêl; tali (tangsul k) [x] ak: tampar dianggo sabukan prajurit jaranan (kanggo mbanda mungsuh); m-[x]: 1 mlayu bantêr (tmr. mungsuh); 2 pc. rikat bangêt (ênggone maca lsp); 3 ngatutake, nggawa tawanan; [x]-an: tawanan, apa-apa sing dijarah-rayah; kc.blandhang.</dd>
<dt>bandhat :</dt><dd>kn. tali (tampar gêdhe) dianggo mikul barang sing abot (sing mikul wong loro) di-[x]: dipikul nganggo bandhat.</dd>
<dt>bandhawa :</dt><dd>(S) kw.ak. sanak sêdulur.</dd>
<dt>bandhêk :</dt><dd>êngg.kn. ngucapake têmbung Jawa kang aswara a diucapake miring.</dd>
<dt>bandhêm :</dt><dd>kn. balang kang gêdhe lan antêp; di-[x]: 1 dibalang nganggo watu lsp. sing antêp; 2 êngg. dibanting; di-[x]-i: dibalangi ing watu antêb.</dd>
<dt>bandhêm-po :</dt><dd>([x]-pung, [x]-lêmpung) kn. 1 lêmah (lêmpung) digilig-gilig bundêr (dianggo dolanan); 2 êngg. bngs. kinjêng gêdhe.</dd>
<dt>bandhil :</dt><dd>kn. 1 ak.tampar mawa salangan dianggo nyawatake watu; 2 êngg. krikil (watu) ditalèni bolah dianggo ngarah layangan sing sumangsang, bolah lsp; 3 (ut. ri bandhil) êngg.ak.canggah (gêgamane wong jaga); di-[x]: disawat nganggo bandhil; di-[x]-ake: 1 dibalangake nganggo bandhil; 2 êngg. (dhuwit) dianggo tuku barang banjur diêdol manèh (supaya mundhak); [x]-an: 1 dolanan bandhil; 2 ar. wanguning ali-ali amata siji.</dd>
<dt>(bandhing) :</dt><dd>di-[x] êngg.pc. ditandhing;kc.pandhing.</dd>
<dt>bandhit :</dt><dd>(W) pc. maling (julig).</dd>
<dt>bandhu :</dt><dd>(S) kw. sanak-sêdulur.</dd>
<dt>bandhul :</dt><dd>kn. 1 apa-apa sing abot digandhulake (murih timbang, jêjêg lsp kyt. ing jam, traju, ing gawangan lsp); 2 êngg. tampang ing jala; 3 êngg. sabuntêlan (tmr. gula arèn, 4 ut. 5 tangkêp); di-[x]-i: ditrapi bandhul.</dd>
<dt>bandhulan :</dt><dd>(bandhulan êngg) kn. 1 tampar lsp. digantungake ing pang (jagrag) nganggo palinggihan dianggo yun-yunan; 2 ak. paturon bayi sing digantung (ing blandar lsp); 3 yun-yunan.</dd>
<dt>bandhung :</dt><dd>êngg.ak. barêng, bêbarêngan, barung (tmr.swaraning gamêlan); lumbung [x], sumur [x] ak: (lumbung, sumur) gêdhe; di-[x] ak: dirangkêp, dibarêng.</dd>
<dt>(bandhut) :</dt><dd>di-[x] êngg.kn. dipikul; kc. bandhat.</dd>
<dt>bandhol :</dt><dd>kn. 1 ndhugal, ugal-ugalan; 2 êngg. sêmbrana (dhêmên nglucu); 3 ringas (tmr. jaran); 4 êngg. bêbenggoling durjana; m-[x] êngg.pc: nglucu.</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 29 ---</p>
<p>bandhosa ~ (banyuwara).</p>
</dd>
<dt>bandhosa :</dt><dd>êngg. kn. ambèn-ambènan nganggo tutup dianggo ngusung mayit (menyang kuburan).</dd>
<dt>bandhot :</dt><dd>êngg. kn. wêdhus lanang.</dd>
<dt>bandhotan :</dt><dd>kn. ar. ula.</dd>
<dt>bane :</dt><dd>kn.ak. swara; ora ana banène (banèke) êngg ana swarane wong.</dd>
<dt>banèh :</dt><dd>kn. ak. seje; kc. bènèh.</dd>
<dt>banèn :</dt><dd>aja [x]-[x] êngg. pc. aja nywara, aja kandha-kandha; kc. bane.</dd>
<dt>bani :</dt><dd>(A) kn. ak. anak, turun.</dd>
<dt>banija :</dt><dd>(S) kw. ak. sudagar.</dd>
<dt>baning :</dt><dd>kw. ak. bulus.</dd>
<dt>banu :</dt><dd>(S) kw. ak. sorot, srêngenge.</dd>
<dt>banon :</dt><dd>k. bata.</dd>
<dt>bantah :</dt><dd>kn. pêpadon prakara ngèlmu (kasampurnan); di-[x](-i): dipadoni; (bê-)[x]-an: pêpadon, rêbut bênêr.</dd>
<dt>bantal :</dt><dd>kn. ganjêl êndhas (ing nalikane turu); (ut. [x] susun, [x]-an) êngg. bêndungan ing pungkasaning lobangan (têbu); [x]-an: 1 nganggo bantal; ganjêl lèmèk (saèm. bantal cilik); 3 balok ganjêl ril.</dd>
<dt>bantala :</dt><dd>kw. lêmah; kc. buntala, butala.</dd>
<dt>bantaran :</dt><dd>kn. 1 papan sing cêthèk sarta ilining banyu bantêr (ing kali); 2 êngg. pawêdhèn ing pinggiring kali.</dd>
<dt>bantas :</dt><dd>kn. 1 sêru nganti krungu saka kadohan (tmr. unining bêdhil, mêrcon lsp); 2 êngg. bêcik bangêt, awèt sarta kêdhut (tmr. tênunan).</dd>
<dt>bantat :</dt><dd>kn. atos sarta kaku (tmr.roti, kulit abuh lsp).</dd>
<dt>(bantên) :</dt><dd>bêbantên kn.ak. kang dadi têtawur (patèn) murih bisa kalêksanan kang disêdya.</dd>
<dt>bantêr :</dt><dd>kn. 1 rikat, santêr; 2 kanthi mêmpêng (ênggone nyambut gawe); 3 sarwa akèh (ênggone nyêrèt, ambuwang dhuwit lsp); 4 kêndêl, ora wêdèn (tmr. wêwatêkan); 5 mêmpêng bangêt (ênggone nglakoni, tapa lsp); 6 sêru, bantas.</dd>
<dt>(banting) :</dt><dd>di-[x] kn. 1 ditibakake kanthi karosan, diwanting (tmr. wasuhan); 2 êngg. pc. diêdol sapayu-payune; [x]-an: gêlut gênti mbanting.</dd>
<dt>bantu :</dt><dd>kn. 1 pitulungan; 2 prajurit ut. wong-wong kang mitulungi; di-[x] êngg: dipitulungi; dibantoni: dipitulungi (tmr.nalikane pêrang).</dd>
<dt>bancak :</dt><dd>êngg.kn. bngs.cêthing dianggo wadhah tumpêng; di-[x]-i: dislamêti (tmr. bocah cilik); [x]-an: slamêtan tumrap bocah cilik (mbênêri wêtone lsp).</dd>
<dt>bancana :</dt><dd>(S) kw.ak. 1 pangapus, kagol; 2 alangan, bêbaya, pakewuh; di-[x]kw.ak: dirêridhu, diapusi.</dd>
<dt>bancang :</dt><dd>kn. ([x] loro, [x] têlu lsp) loro ut. têlung prakara arêp ditindakake (diarah) barêng; 2 (kala [x]) êngg. kala sing sindhêtane rangkêp; 3 êngg. tali dianggo mêpêti dalan; di-[x]: 1 êngg. ditalèni (dicêncang) dientukake barang loro ut. luwih; 2 (ut.di-[x]-i êngg) dicêncang (tmr. kewan). dialang-alangi supaya aja lunga; 3 êngg. dioyak.</dd>
<dt>bancar :</dt><dd>kn. akèh lan bantêr wêtune (banyu susu lsp).</dd>
<dt>bancèr :</dt><dd>êngg.kn. blancèr.</dd>
<dt>bancèt :</dt><dd>kn. ar. kewan bngs, kodhok.</dd>
<dt>banci :</dt><dd>I kn.ak. ora lanang ora wadon (wandu) II kn: ar. têtuwuhan godhonge kêna dikêla lan digawe tamba.</dd>
<dt>bancik :</dt><dd>kn. dhingklik lsp. dianggo ancik-ancik (sanggan lsp); m-[x] êngg.kn: wis manjing ing badan (dhêmit marang prewangan).</dd>
<dt>bancot :</dt><dd>ks. cangkêm.</dd>
<dt>banthak :</dt><dd>êngg.pc. 1 ndhaplang sarta gêdhe (tmr.sungu); 2 sarwa gêdhe lan sêntosa (tmr. pawakan).</dd>
<dt>banthan :</dt><dd>êngg.kn. pathon.</dd>
<dt>banthèng :</dt><dd>kn. sapi alasan; bêbanthèng br: agul-agul, senapati.</dd>
<dt>(banthêng) :</dt><dd>m-[x] êngg.pc. gagah lan bagus.</dd>
<dt>banyak :</dt><dd>kn. bngs. bèbèk gêdhe; m-[x]-i pc: klabakan, kèsusahan bangêt nganti bingung; (bê-) [x]-an br: gêgulungan (tmr. ombak).</dd>
<dt>banyak-angrêm :</dt><dd>kn. 1 ar. lintang; 2 tumpêng ing jêro isi êndhog.</dd>
<dt>banyak-dhalang :</dt><dd>kn. ar. upacara wadhah dipêtha banyak (êmas, slaka).</dd>
<dt>banyar :</dt><dd>kn. ar. iwak loh.</dd>
<dt>banyu :</dt><dd>n.toya k. barang cuwèr sing mêtu saka ing tuk lsp; nggarap [x]: kèl, pambêngan; tunggal [x]: tunggal ngèlmu (tunggal guru ngèlmu); [x] pinêrang pr: ngibaratake pasulayane sêdulur mêsthi enggal pulih; dom sumurup ing [x] pr: nyamar, arêp nyumurupi kanthi dhêdhêmitan; lêbak ilining [x] pr: karerehan kêrêp dianggo tiban (luputing lurah lsp. ditibakake sorsorane); ngangsu [x] ing kranjang pr: mêguru (njaluk wulang) nanging ora dipigunakake; ngubak-ubak [x] bêning pr: gawe rêrusuh; golèk [x] bêning pr: mêguru, mêdhukun; ora ana [x] mili mêndhuwur (munggah) pr: anak mêsthi niru wong tuwane; sing kêna iwake aja nganti buthêk banyune pr: sing disêdya bisaa kêlakon, nanging ora nganti gawe gêndra; caruk [x] pr: racakan (gêdhe cilik ala bêcik dirampêt padha bae); cur-curan [x] kêndhi pr: wani sumpah; bêbanyu pc: ngising; di-[x]: disiram (dilap lsp) ing banyu tmr. jago; m-[x] mili br: lumintu, têrusan bae; dibanyoni: ditêlêsi, diilèni banyu; lara banyunên: lara ngising; kc.banyon.</dd>
<dt>banyu gege :</dt><dd>n. toya gege k. banyu dicampuri kêmbang sarta dmantrani dianggo ngêdusi bayi.</dd>
<dt>banyu-landa :</dt><dd>n. toya landi k. ar. ombèn-ombèn saèm. limun nanging ora lêgi.</dd>
<dt>banyu-mas :</dt><dd>kn. bênang mas (dianggo mbludir lsp).</dd>
<dt>banyu rasa :</dt><dd>n. toya rasa k. ar. jasad asal wujude kaya jèr-jèran timbêl.</dd>
<dt>banyu tangi :</dt><dd>kn.ak. banyu dicampuri wedang dianggo ngêdusi bocah.</dd>
<dt>banyu tawa :</dt><dd>n. toya tawa k. banyu wantah (dudu banyu asin).</dd>
<dt>banyu tuli :</dt><dd>kn. banyu sing dianggo sarat nênambani.</dd>
<dt>(banyuwara) :</dt><dd>m-[x] kn.ak. tapa nyirik banyu.</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 30 ---</p>
<p>banyu windu ~ bangsa.</p>
</dd>
<dt>banyu windu :</dt><dd>kn. banyu sing diwayokake.</dd>
<dt>(banyol) :</dt><dd>m-[x] kn. gawe lêlucon; [x]-an: lêlucon, badhutan.</dd>
<dt>banyon :</dt><dd>kn. 1 landhaning tai-wêsi dianggo sisig; 2 wilangan ênggone mbanyu jago (kang diêdu).</dd>
<dt>bang :</dt><dd>I mbang-wetan, mbang-kulon êngg.ak. ing (tanah Jawa) sisih wetan (kulon) II kn: wc.abang, up. wêsi bang: kc.bangbang. III di-[x] kn: disaguhi bakal diwènèhi dhuwit lsp. yèn bisa marèkake, nyêkêl durjana lsp. IV (ut. kanyor bang) (W) kn: kantor dianggo nglakokake dhuwit (nyèlèngi, ngutangi lsp).</dd>
<dt>bangah :</dt><dd>kn. kêmbang suwêg (walur).</dd>
<dt>bangal :</dt><dd>êngg.kn.ak. pugal.</dd>
<dt>bangas :</dt><dd>(A) kn.ak. tangining badan (besuk kiyamat).</dd>
<dt>bangawan :</dt><dd>kn. kali gêdhe,kc. bêngawan.</dd>
<dt>bangba :</dt><dd>êngg.kn. mawa (arêng)</dd>
<dt>bangbang :</dt><dd>I kn. ar. ama pari;kc.bambang. II [x] wetan kn: wayah esuk nalikane ngarêpake srêngenge mlêthèk (langite katon sêmburat abang); nyêkêl [x] alum-aluming praja br: nguwasani praja (nanggung ala bêcike); [x]-an: jarit kang mawa warna abang (dudu sogan).</dd>
<dt>bangbêt, bangbu :</dt><dd>êngg.k. pring.</dd>
<dt>bangèn :</dt><dd>êngg.kn. tansah bêgja ut. olèhan (ênggone mancing lsp).</dd>
<dt>bangêr :</dt><dd>kn. mambu ora enak (kayadene pacêrèn lsp).</dd>
<dt>bangêt :</dt><dd>n. sangêt k. 1 saya rêkasa (tmr.lara); 2 êngg.sêru (tmr. swara); 3 êngg. kalawan têmên-têmên, kalawan mêmpêng; 4 (mbangêti êngg) kêluwih-luwih, up. bêcik-[x]-ake: 1 digawe supaya luwih bangêt; 2 diantêpake, diwuwuh-wuwuhi (tmr.pakabaran lsp); kê-[x]-ên: kêladuk bangêt.</dd>
<dt>bangga :</dt><dd>kn. 1 ora nutut (nêdya nglawan lsp); 2 êngg.angèl (ditandangi, digarap, diwaca lsp).</dd>
<dt>banggal :</dt><dd>kn. 1 bangka, atos bangêt (tmr. gorèngan, kulit abuh lsp); 2 êngg. tunggak wit têmbako (sawise dipêthiki); 3 êngg. balang; di-[x]-(-i) êngg: dibalangi nganggo watu lsp.</dd>
<dt>(banggèl) :</dt><dd>m-[x] kn. 1 nggabigake êndhase arêp nyakot (kaya upamane asu dicêkêli buntute); 2 gênti mbantah (mangsuli, madoni); di-[x]-ake ak: dibangkèlake;kc.bangkèl.</dd>
<dt>banggi :</dt><dd>I êngg.k. baya II,IV. II êngg.k.ak: beya.III êngg.k: bangga.IV pintên [x] k: pirang bara.</dd>
<dt>bangi :</dt><dd>êngg.kn. pakan (ing pancing).</dd>
<dt>(bangir) :</dt><dd>m-[x] kn. lancip nglingir (tmr. irung).</dd>
<dt>bangka :</dt><dd>kn. 1 kaku lan atos; 2 ks.mati; 3 (ut.bangkan) êngg.atos (tmr. lêmah).</dd>
<dt>bangkak :</dt><dd>kn. 1 bangka, atos bantat; 2 êngg.ar.amaning têtuwuhan.</dd>
<dt>bangkan :</dt><dd>êngg.kn. atos (tmr. lêmah);kc.bangka.</dd>
<dt>bangkang :</dt><dd>I kn. bngs.keyong kulite atos; m-[x]: ora manut (marang dhawuh) mbalela. II di-[x] êngg.kn: disêmbuh (dibathik lan disoga manèh, tmr. jarit sing wis lawas).</dd>
<dt>bangkar :</dt><dd>êngg.kn. 1 rajakaya sing mati ora dibêlèh; 2 pagaweyan sing dilêntharake.</dd>
<dt>bangkat :</dt><dd>êngg.kn.ak. kuwat; kê-[x] ak: kêduga nandangi.</dd>
<dt>bangke :</dt><dd>kn. bathang (jisim sing ora karumat).</dd>
<dt>(bangkèk) :</dt><dd>m-[x] êngg. kn. cilik ing têngah.</dd>
<dt>bangkèkan :</dt><dd>kn. (madya, pamêkak ki.ak). têngah-têngahing gêmbung (saburining wêtêng).</dd>
<dt>bangkèl :</dt><dd>I êngg.kn. wong kang sênêng pêpadon. II m-[x] kn: 1 êngg. ngêpaki wade (kang arêp dikirimake); 2 ngêdolake dagangan (lmr.wade); di-[x]-ake: dikayuhake (tmr. dagangan wade); -[x]an: 1 bêbakulan sarana mbangkèl; 2 barang sing dibangkèl; 3 bakul kang ngayuh wadening liyan.</dd>
<dt>bangkit :</dt><dd>êngg.kn.ak. bisa.</dd>
<dt>bangkyak :</dt><dd>êngg.kn. thèklèk, gapyak; kc.bakyak.</dd>
<dt>bangku :</dt><dd>I êngg.kn. 1 wênang mèlu ndarbèni sawahing padesan; 2 sawah palungguh;kc.baku,bakon,bangkon.II kn: 1 êngg.bngs.dhingklik palinggihan; 2 meja (lmr. sing sikilane cêndhèk).</dd>
<dt>bangkokan :</dt><dd>êngg.kn. 1 sing wis gêdhe lan tuwa (tmr.kêthèk, kodhok lsp); 2 ks.wis tuwa.</dd>
<dt>bangkol :</dt><dd>(-an) kn. sindik (canthèlan) dianggo cangkolan (ing pikulan, lapak lsp).</dd>
<dt>bangkon :</dt><dd>êngg.kn. wêwênang ndarbèni sawahing padesan; kc.baku, bakon, bangku.</dd>
<dt>bangkongan :</dt><dd>êngg.kn. kodhok gêdhe.</dd>
<dt>bangkrah :</dt><dd>kn. 1 bubrah, rusakan (dandanan kayu); 2 ks. lara bubrah (korèng, gudhig lsp).</dd>
<dt>(bangkrung) :</dt><dd>-m-[x] kn. gêgêre mlêngkung.</dd>
<dt>bangun :</dt><dd>I 1 kw. tangi, gumregah; 2 (ut.gagat-bangun kn. bangun esuk ([x]enjing k)) kn. wayah esuk kira-kira jam 4-5. II m-[x] kn: 1 êngg.yasa, ngêdêgake omah lsp; 2 (ut.m-[x] anyar n. m-[x] enggal k) nganyarake manèh, ndandani; 3 ak. ngèmpêr-èmpêr, mangun; m-[x] ningkah; nganyarake paningkah (dianggo sarat supaya bisa duwe anak lsp); m-[x] tandha pr: ngiwahi prajanjian, malsu tèkên: m-[x] tapa br: nglakoni tapa; m-[x] turut: nurutan); m-[x] wêcana pr: nusuli gugat.</dd>
<dt>bangun-tulak :</dt><dd>kn. kc. bango-tulak.</dd>
<dt>(bangus) :</dt><dd>dibêbangus kn. diajani ala, diojok-ojoki.</dd>
<dt>bangsa :</dt><dd>kn. 1 jinising manungsa; 2 gêgolonganing manungsa kang tunggal jinis; 3 kang kalêbu gêgolongane (dening sipat wêwatêkane mèh padha), up. [x]-ning wit krambil; kabangsan: kang gêgayutan karo kaanan, watak lsp.tmr. marang bangsa.</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 31 ---</p>
<p>bangsal ~ barêng</p>
</dd>
<dt>bangsal :</dt><dd>kn. omah gêdhe (lmr.ing kraton).</dd>
<dt>bangsapatra :</dt><dd>(S) kw. (godhong pring) ar. têmbang gêdhe.</dd>
<dt>bangsat :</dt><dd>kn. wong ala (bajingan lsp).</dd>
<dt>bangsawan :</dt><dd>(S) kw. darah luhur.</dd>
<dt>bangsi :</dt><dd>(S) kw. suling.</dd>
<dt>bangsul :</dt><dd>1. êngg. k. bali; 2. êngg. k. bale (ambèn).</dd>
<dt>bau :</dt><dd>KN. 1. lêngên; 2 (ut. bêbau) wong kang nandangi (nggarap); 3. êngg. wong kang mitulungi, pitulungan; 4. (utusan. bau desa) êngg. kuli ing desa; 5. êngg. lêlurahing dhukuh (kêbawah lurah desa); 6. ukuran jêmbar (± 7096.5 m2); dibaoni: ditandangi, dipitulungi nyambutgawe; kc. baon.</dd>
<dt>bau-danyang :</dt><dd>kn. ar. balungan omah (kayu sanggan blandar lsp).</dd>
<dt>bau-dhêndha :</dt><dd>(S) kw. (alêngên gada) kuwasa bangêt.</dd>
<dt>bau-kapine :</dt><dd>(-kapini) kn. ewang-ewangên (ora adil).</dd>
<dt>baul :</dt><dd>pc. wurung, ora dadi, bali (tmr. main, njêjaluk lsp).</dd>
<dt>bau-laweyan :</dt><dd>kn. ciri lêkik ing singkap (poking bau).</dd>
<dt>baung :</dt><dd>kn. 1. bruwang; 2. ar. iwak loh; m-[x]: jugug sêru.</dd>
<dt>baurêksa :</dt><dd>kn. dhêmit sing jaga (manggon ing sawijining panggonan); m-[x]: manggon lan jaga (tmr. dhêmit).</dd>
<dt>bausastra :</dt><dd>kn. layang ngêmot têgêsing têmbung-têmbung.</dd>
<dt>bau-suku :</dt><dd>kn. 1. bêbau saka ing padesan kang nggarap sawah palungguh lsp; 2. (pagawean [x]) pagawean gugur gunung.</dd>
<dt>baut :</dt><dd>I kn. wasis bangêt (gêgawean, ngarang lsp); ke-[x] êngg. pc: katut diêntèkake (tmr. dhuwit lsp). II (W) kn. piranti dianggo mutêr sêkrup lsp.</dd>
<dt>bauwedha :</dt><dd>(S) kw.ak. sakèhing kawruh.</dd>
<dt>baon :</dt><dd>(ut. bêbaon) kn. pirang-pirang bau, pangetunge nganggo bau.</dd>
<dt>bapa :</dt><dd>kn. 1. wong atuwa (kang lanang); 2. ak. kanggo panyêluk marang wong kang kapêrnah tuwa; m-[x]: nyêbut (nganggêp) bapa; kêbapan ak: ngèmpêri wataking bapa; kc. bapak.</dd>
<dt>bapa-babu :</dt><dd>kn. ak. 1. bapa-biyung; 2. kang mêngkoni.</dd>
<dt>bapa-biyung :</dt><dd>kn. wong atuwa sakarone.</dd>
<dt>bapa paman :</dt><dd>kn. sêdulure bapa (biyung) kang ênom.</dd>
<dt>bapak :</dt><dd>kn. rama ki. bapa.</dd>
<dt>bapang :</dt><dd>kn. 1. blabag njêpapang dipaku ing cagak (dianggo têtêngêr nuduhake dalan, katêrangan jênênging desa lsp); 2. ar. jogèt; m-[x]: njêpapang (tangane); suwêng [x] (-an): suwêng kang wangun njêbèbèh; layangan [x]-an: layangan kaya nganggo suwiwi.</dd>
<dt>bapêm :</dt><dd>êngg. kn. bundêran kuningan lsp. nganggo ciri gambar krun (dianggo ing dhadha dening prabot desa lsp).</dd>
<dt>bapuh :</dt><dd>I (ut. bapoh) êngg. kn. bakuh, pêngkuh. II (S) kw. ak: awak</dd>
<dt>bapra :</dt><dd>(S) kw. ak. pagêr bata, regol.</dd>
<dt>baptis :</dt><dd>kn. disiram (disilêmake) ing banyu minangka tanda pamartobat (tmr. agama Kristên).</dd>
<dt>bar :</dt><dd>pc. bubar, lebar.</dd>
<dt>bara :</dt><dd>I kn. bngs, sabuk nganggo gombyok; 2. ar. piranti misaya iwak; pêcruk tunggu [x] pr: dipasrahi kang dadi karêmane. II mbêbara kn: lunga mênyang ing liyan nêgara pêrlu golèk pangupa-jiwa. III kn: ak. satus yuta. IV (S) kw. ak: 1. abot, bobot; 2. wigati, pêrlu; [x] tan [x] br: kanggo sêsumbar atêgês: mangsa abota ora!; pira (ng) [x] n (pintên banggi k): dêstun malah ...</dd>
<dt>barah :</dt><dd>kn. bngs. lara budhêg.</dd>
<dt>barak :</dt><dd>I m-[x] kn. ak. nyolong raja-kaya; [x]-an: raja-kaya colongan. II [x]- [x] kn. ak: jèjèr lêlarikan; [x]-an: mèh padha umur-umurane. III (W) kn: omah tambêlan dianggo nyingkirake wong lara pès (ut. kang dikira lara pès); di-[x]: disingkirake mênyang ing barakan; [x]-an: omah (panggonan) dianggo nyingkirake wong lara pès.</dd>
<dt>baran :</dt><dd>I êngg. kn. têgal (ara-ara) pangonan (duwèke wong akèh). II panas [x](-an) kn. ak: panastèn, nêpson.</dd>
<dt>barang :</dt><dd>I kn. 1. apa-apa kang maujud; 2. gawan, momotan (ing sêpur lsp); 3 dandanan, piranti-piranti lsp; 4 (ut. sabarang) sakabèhe kang apa bae; 5. pc. dianggo ngantebake surasaning têmbung kang ngarêp, up. lah kok ndadak nulis barang!; ora barang-barang (barang-bèrèng) ptj: ora apa-apa. II. kn: 1. ar. dhasaring laras ing gamêlan; 2. ar. laras ing gamêlan pelog. III m-[x], mbêbarang kn: lunga mrana-mrana ngebarake kabisane (njogèd, nabuh gamêlan lsp); m-[x] amuk br: ngamuk; m-[x] gawe n. (m-[x] damêl k) êngg: duwe gawe (mantu lsp); mbêbarang wirang (wirang mbêbarang) br: nuduh-nuduhake kawirangane; [x]-an: tontonan lsp. kang mbarang.</dd>
<dt>barat :</dt><dd>êngg. kn. angin gêdhe (tmr. ing mangsa rêndhêng); kc. baratan.</dd>
<dt>barata, pabaratan :</dt><dd>kw. papêrangan.</dd>
<dt>baratan :</dt><dd>êngg. kn. sawah darbèke wong akèh; 2 (mangsa [x]) mangsa rêndhêng; 3. (tali [x]) tali wuwungan (kaolèhake molo).</dd>
<dt>bar-ji :</dt><dd>pc. babarji, babar-pisan.</dd>
<dt>barji, barci :</dt><dd>kn. lubèrci.</dd>
<dt>(barèh) :</dt><dd>m-[x]-i êngg. kn. saya bangêt (tmr. lara).</dd>
<dt>barèhan :</dt><dd>êngg. kn. barakan, pantaran.</dd>
<dt>barèk :</dt><dd>êngg. kn. (ut. barekan) barêngan karo kambi; 2. (ut. m-[x]) sarwa cukat, sarwa bêcik (sandhang panganggone lsp).</dd>
<dt>barèng :</dt><dd>êngg. kn. bêndhe.</dd>
<dt>barès :</dt><dd>kn. 1. lugu (ora duwe sêdya ala); 2. pc. pêsaja, tanpa rêrênggan lsp.</dd>
<dt>barès-kurès :</dt><dd>kn. lugu bangêt, pêsaja bangêt.</dd>
<dt>barèt :</dt><dd>(W) êngg. bngs. kopyah.</dd>
<dt>barêbah :</dt><dd>br. brêbah (kc. brubuh).</dd>
<dt>barêng :</dt><dd>n. sarêng k. 1 [ut. barêng-barêng êngg (be-) barêngan] tunggal wêktu ênggone tumindak (mlaku, nandangi [nan...]</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 32 ---</p>
<p>(barêp) ~ basmi.</p>
</dd>
<dt></dt><dd>[...dangi] lsp); 2. ing nalikane, up. [x] wis kêtêmu karo sing duwe omah, aku banjur takon; 3. samangsa wis, up. lunga-lunga [x] arêp digêbug; 4. balik, dene yèn, up. aku mono isih lamban, [x] kowe rak wis brênggarowa; [x] sêdina: nunggal sêdina; di-[x]-i: 1. ditunggali (tmr. layang, nabuh gamêlan lsp); (bê-)barengan: 1. barêng; 2. kang barêng ênggone mlaku (madhayoh lsp).</dd>
<dt>(barêp) :</dt><dd>mbarêp pc. pambarêp n. mbajêng pc. pambajêng k. kang dhisik dhewe (ênggone lair, ênggone saku tmr. main, mlayu tmr. balapan).</dd>
<dt>barêsih :</dt><dd>br. brêsih.</dd>
<dt>bari, mbari :</dt><dd>êngg. kambi, barêngan karo.</dd>
<dt>baribin :</dt><dd>br. bribin.</dd>
<dt>(barih) :</dt><dd>m-[x]-i êngg. kn. saya bangêt (larane); kc. barèh.</dd>
<dt>barik :</dt><dd>(-an) êngg. barêngan karo, kambi.</dd>
<dt>barinan :</dt><dd>êngg. barêngan karo, kambi.</dd>
<dt>baring :</dt><dd>êngg. pc. 1. edan; 2. bêjijagan (ora tata) kasar.</dd>
<dt>baris :</dt><dd>I kn. 1. (ut. bêbarisan) tata lêlarikan (tmr. prajurit); 2. (pacak [x]) siyaga ing pêrang; 3 ajar pêrang (ulah gêgaman); 4. êngg. ulah raga; di-[x]-i: dijaga ing prajurit jèjèr-jèjèr (siyaga pêrang); [x]-an: 1. ak. prajurit kang padha pacak baris; 2. prajurit pribumi ing Madura; 3. êngg. ak. pulisi. II kn: wulu jago ing gulu ut. ing sacêdhake buntut. III êngg. kn. ak: buntêlan nganggo cêkêlan; di-[x]: dibuntêl nganggo sandhatan dadi kêna dicangking.</dd>
<dt>baris pêndhêm :</dt><dd>kn. pacak baris dhêdhêmitan (ndhêlik).</dd>
<dt>barja :</dt><dd>(S) kw. ak. wong wadon.</dd>
<dt>barkah :</dt><dd>(A) kn. pandonga, pangèstu; kc. bêrkah.</dd>
<dt>barkas :</dt><dd>(-an) êngg. ak. buntêlan, bêngkekan; kc. bêrkas.</dd>
<dt>barkat :</dt><dd>(A) kn. pangèstu; kc. bêrkat.</dd>
<dt>barleyan :</dt><dd>1 (W) kn. intên sing disarawèdi bêcik bangêt; 2. kayu.</dd>
<dt>barlèn, barlin :</dt><dd>kn. wêsi diputih kaya slaka.</dd>
<dt>baru :</dt><dd>kn. 1 êngg. lagi mêntas; 2 êngg. wang (10 dhuwit); limalas [x] êngg: 1.25 rupiyah; taun [x]: taun anyar; di-[x] êngg: ditanduri liyane (saliyane pari, palawija).</dd>
<dt>barubah :</dt><dd>kw. bingung lan kuwur atine;kc.brubah.</dd>
<dt>barud :</dt><dd>kn. tatu marga kêgarit (kêgèsrèk).</dd>
<dt>baruna :</dt><dd>jk. kulon.</dd>
<dt>barung :</dt><dd>1 kw. barêng (tmr.swara); 2 kn. saron (gêndèr, bonang) kang gêdhe; di-[x](-i) kn: 1 dibarêngi (tmr. swaraning gamêlan); 2 êngg.dikisruhi, dirigoni.</dd>
<dt>barus, mbarus :</dt><dd>(-an) êngg. nuli, banjur.</dd>
<dt>barusan :</dt><dd>êngg.kn. lagi bae, mêntas bae.</dd>
<dt>barut :</dt><dd>(wêsi [x]) êngg.kn. wilahan wêsi tipis (dianggo ngêban kothak lsp); gamêlan [x] êngg: gamêlan wêsi; di-[x] êngg: digêdhong (tmr. bayi).</dd>
<dt>baro-baro :</dt><dd>kn. jênang putih ditêngahi jênang abang sarta dicampuri gula krambil.</dd>
<dt>baron :</dt><dd>kn. 1 êngg. tanduran anyar (tmr.kopi lsp); 2 (W) kn.sêsêbutaning pangeran (darah luhur ing Eropah).</dd>
<dt>barongan :</dt><dd>kn. 1 oyod-oyodan lan êrèn ing dhapuraning pring; 2 tontonan awujud têtironing kewan galak (sing dadi wong dikrukup ing bagor lsp, nganggo topèng raining kewan).</dd>
<dt>baros :</dt><dd>kn. ar. wit.</dd>
<dt>bartis :</dt><dd>kn. ar. bakal klambi.</dd>
<dt>barwang :</dt><dd>jk. bruwang.</dd>
<dt>bas :</dt><dd>I êngg.kn. papah gêbang (dianggo tampar lsp).II (W) kn: lêlurah pangarêping wong nyambut gawe (tukang kayu, tukang batu lsp). III (ut.basa) êngg: mung.</dd>
<dt>basa :</dt><dd>I (ut. mbasa, mbasan) êngg. barêng (ing nalikane,yèn, balik, dene yèn); ora [x] êngg.ak: ora ngêmungake iki; kc. barêng. II kn: 1 ak. têmbung (pangucap); 2 sarana ginawe mêdharake gagasan awujud kaklumpukane têmbung-têmbung, up. [x] Jawa, [x] Inggris; 3 unggah-ungguhing têmbung kang mratelakake ngajèni (krama), up. yèn gunêman karo aku, ora susah [x]; 4 êngg. nyêbut papêrnahane, up. kowe karo aku [x] kakang; dibasani; diajak gunêman nganggo têmbung krama; di-basakake: 1 ak. dikramakake; 2 ditêmbungake nganggo paribasan (diupamakake kaya); bêbasan: têtêmbungan (ukara) kang ajêg panganggone, up. bêcik kêtitik ala kêtara.</dd>
<dt>basah :</dt><dd>I kw. bosok (tmr. bangke).</dd>
<dt>basah :</dt><dd>II kn.ak. sêsêbutaning senapati.</dd>
<dt>basahan :</dt><dd>kn.ak. panganggo kaprabon (dododan, kulukan).</dd>
<dt>basakna, basaknea :</dt><dd>pc. gèk kêpriye ênggonku arêp nêmbungake (mratelakake kagèt, nêpsu lsp).</dd>
<dt>basan :</dt><dd>kn. 1 padha dene nganggo têmbung krama; 2 (ut.mbasan) êngg. barêng; kc. basa.</dd>
<dt>basanta :</dt><dd>kw. 1 rêmbulan; 2 ar.têmbang gêdhe.</dd>
<dt>basang :</dt><dd>êngg.pc. barêng (basa, mbasa, mbasan); di-[x] êngg: dipasang.</dd>
<dt>basar :</dt><dd>(A) kn.ak. (paningal) maha-wikan.</dd>
<dt>bas-basan :</dt><dd>kn. 1 bêbasan pagaweyan (garapan); 2 ar. dolanan bocah saèm, mul-mulan;kc.bas.</dd>
<dt>basêng :</dt><dd>kn. bangêr bangêt (kyt. korèng).</dd>
<dt>basi :</dt><dd>I kn.ak. 1 ngijolake dhuwit; 2 (ut.basèn) cowokan ing nalikane ngijolake dhuwit; dibasèni: diwènèhi cowokan. II (ut.bèsi) kn: bngs. pinggan nganggo kupingan sarta nganggo tutup.</dd>
<dt>basih :</dt><dd>kc.bosah-basih.</dd>
<dt>basin :</dt><dd>êngg.kn. bangêr.</dd>
<dt>basir :</dt><dd>(A) kn.ak. waskitha; kc.basar.</dd>
<dt>baskara :</dt><dd>(S) kw. srêngenge.</dd>
<dt>basma :</dt><dd>(S) kw.ak. awu, kobong.</dd>
<dt>basmara :</dt><dd>(kabasmaran) kw.ak. kêsêngsêm.</dd>
<dt>basmi :</dt><dd>(S) kw.ak. kobong; kc. bêsmi</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 33 ---</p>
<p>basmibuta ~ bawa</p>
</dd>
<dt>basmibuta :</dt><dd>(S) kw.ak. kobong dadi awu (sirna).</dd>
<dt>basu :</dt><dd>I di-[x](dibasuh) êngg. diwasuh. II (S) kw.ak: ar. golonganing satêngah dewa (cacahe wolu).</dd>
<dt>basundara, basundari :</dt><dd>(S) kw.ak. bumi.</dd>
<dt>basuki :</dt><dd>kw. slamêt, rahayu.</dd>
<dt>baswara :</dt><dd>(S) kw. sumorot, gumêbyar.</dd>
<dt>bat :</dt><dd>êngg. tilasing pagaweyan.</dd>
<dt>bata :</dt><dd>n. banon k. 1 rimbagan lêmah sing wis diobong (dianggo gawe tembok lsp); 2 (ut.[x] bumi) ak. pagêr bata ing pakarangan; 3 êngg. dianggo wilangan apa-apa sing wangune pêsagi (uyah lsp);4 êngg. ak.ru (cêngkal); [x]-[x] diadu [x] pc: nyambut gawe wragade dijupuk saka olèh-olèhane; m-[x] sarimbag: wangun pêsagi-pêsagi (tmr.tulisan); mbata rubuh: bêbarêngan (surak, mantokake anak lsp).</dd>
<dt>(batak) :</dt><dd>pambatak kn.ak. pangarêp.</dd>
<dt>batal :</dt><dd>(A) kn. ora kanggo (ênggone pasa, wulu lsp, marga nêrak wêwaton); di-[x]-ake ak: 1 dianggêp batal, ora dianggêp absah; 2 diwurungake (lmr.tmr.ningkahan).</dd>
<dt>batan :</dt><dd>kn. wangune kaya bata.</dd>
<dt>(batang) :</dt><dd>di-[x] kn. 1 dijarwani têgêse (tmr.impèn); 2 dibêdhèk (tmr.cangkriman lsp); 3 dipêthèk; [x]-an: 1 bêdhèkan; 2 êngg.ar.lagu kêndhangan.</dd>
<dt>batèh :</dt><dd>êngg.pc. batih.</dd>
<dt>(batêk) :</dt><dd>di-[x] kn. 1 êngg.ditarik, dicènèng; 2 êngg.ak: dipanthêng; 3 êngg. diêpêng bangêt (ênggone nênuwun lsp).</dd>
<dt>batên, mbatên :</dt><dd>êngg.k. ora.</dd>
<dt>batih :</dt><dd>kn. 1 brayat ut.wong-wong kang nunggal saomah sarta dadi têtanggungane; 2 pc.bojo; kê-[x]: klêbu dadi batih.</dd>
<dt>batihan :</dt><dd>(bêbatihan) êngg.kn. 1 watês (ing pomahan); 2 adu watês karo.</dd>
<dt>batin :</dt><dd>n. batos k. 1 sajroning ati, kb, lair; 2 êngg.ing sanyatane (têrus ing ati); di-[x] êngg: dianggit sajroning ati (ora dilairake); kabatinan: (kawruh, prakara lsp) kang gêgayutan karo batin.</dd>
<dt>bating :</dt><dd>êngg.pc. babar-pisan.</dd>
<dt>batir :</dt><dd>êngg.kn. 1 rewang, kanca; 2 rewang (batur).</dd>
<dt>batis :</dt><dd>ps. baptis.</dd>
<dt>batu :</dt><dd>(M) kn. watu, bata (lmr.tmr. gawe tembok); gula [x] n. gêndhis sela k: gula têbu kang pating pringkil; tukang [x] kn: tukang gawe tembok lsp.</dd>
<dt>batu :</dt><dd>(-api) watu gêni (kang dianggo ing rèk gêretan).</dd>
<dt>batuk-kêring :</dt><dd>(M) pc. lara watuk cêkèk (tbc).</dd>
<dt>batur :</dt><dd>1 (ut. bêbatur) kn. pinggiraning dhasaring omah (pêndhapa) kang luwih dhuwur tinimbang lêmah sarta kang digawe bata dilepa; 2 (ut.bêbatur) kn. bata lepan sangganing gêdhèg (yèn didêlêng saka ing jaba); 3 êngg.kn.kanca; 4 n. rencang k. rewang, wong kang mèlu wong liya (ngrewangi pagaweyan lsp); di-[x] ut.dibêbatur: ditrapi bêbatur.</dd>
<dt>batur tukon :</dt><dd>n. rencang tumbasan k. batur sarana dituku.</dd>
<dt>batos :</dt><dd>k. batin.</dd>
<dt>bacêg :</dt><dd>êngg.kn. kunthing.</dd>
<dt>bacêk :</dt><dd>kn. banyune ora bisa mili (tmr.sawah, palêmahan).</dd>
<dt>(bacêm) :</dt><dd>di-[x] kn. dikum ing uyah (gula lsp); [x]-an: kang wis dibacêm.</dd>
<dt>bacin :</dt><dd>kn. ambu kang ora enak (kaya ambuning idu lsp); yèn ana amis[x]-e pc: yèn ana pakewuhe (kasusahane).</dd>
<dt>bacingah :</dt><dd>bala [x] kw. bala campuran warna-warna.</dd>
<dt>bacira :</dt><dd>(S) kw. plataran, alun-alun.</dd>
<dt>(bacuk, bacok) :</dt><dd>di-[x] kn. ditatoni (dicowèl lsp) nganggo arit lsp.</dd>
<dt>(bacut) :</dt><dd>m-[x] êngg.pc. mbanjur, têrus; di-[x]-ake pc: dibanjurake; kê-[x]: kêbanjur.</dd>
<dt>bacot :</dt><dd>1 êngg. irung; 2 ks.congor, cangkêm.</dd>
<dt>batha :</dt><dd>(S) kw.ak. prajurit, bala.</dd>
<dt>bathamantri :</dt><dd>(S) kw.ak. senapati.</dd>
<dt>bathang :</dt><dd>kn. 1 bangke (lmr.tmr.kewan.ks.tm.manungsa); 2 ent. barang sing wis bubrah; [x] lêlaku pr: lêlungan ijèn; [x] ucap-ucap pr: lêlungan mung wong loro; nyundhang [x] banthèng pr: ndadèkake priyayi wong gêdhe kang wis apês; m-[x]: nglangi mlumah.</dd>
<dt>bathara :</dt><dd>kw. 1 sêsêbutaning dewa; 2 dewa; asoca [x] br: waskitha; binathara: kang kinurmatan (kang kaya dewa), lmr. kanggo sêsêbutaning ratu.</dd>
<dt>bathari :</dt><dd>kw. dèwi.</dd>
<dt>bathèn :</dt><dd>kn. luwihan saka pawitan (kulakan);kc.bathi.</dd>
<dt>(bathêthêt) :</dt><dd>kc.bêthêthêt.</dd>
<dt>bathi :</dt><dd>kn. 1 payu luwih saka pawitan (kulakane); 2 (ut.bathèn,bêbathèn) luwihan saka pawitan (kulakan); di-[x]: dijupuk bathine, dikurangi saka samêsthine (diunthêt); dibathèni: diwènèhi bathi.</dd>
<dt>bathik :</dt><dd>(-an) n. sêratan k. dudu cap-capan (tmr.jarit lsp); di-[x] n. dipun sêrat k: corak gêgambaran nganggo malam (bakal didadèkake jarit, ikêt lsp).</dd>
<dt>(bathil) :</dt><dd>di-[x](-i) kn.ak. dikêthoki cêndhak-cêndhak (tmr. rambut, suri, wulu).</dd>
<dt>(bathu) :</dt><dd>m-[x] êngg.kn.ak. kêmbul mangan tunggal ajang;kc.bathon.</dd>
<dt>bathuk :</dt><dd>kn. palarapan ki: peranganing êndhas kang ngarêp.</dd>
<dt>bathok :</dt><dd>kn. cangkoking krambil (sok dianggo siwur, takêran lsp); [x] bolu: bathok kang ana bolongane têlu (maune pênêr gantilan); [x] bolu isi madu pr: wong asor nanging sugih kaluwihan; têsmak[x](mata mlorok ora ndêdêlok) pc.ks: ora wêruh; m-[x] mêngkurêb: wangune kaya bathok dikurêbake.</dd>
<dt>bathon :</dt><dd>(ut.bêbathon) kn. padha urunan dianggo pawitan (dagang ut. main).</dd>
<dt>bawa :</dt><dd>(S) kw. 1 kaanan, sipat; 2 uni,swara; 3 êngg.kn.wiwit, miwiti; 4 (ut.bawa-swara) kn. têmbang kang dianggo mbukani gêndhing; [x] dhewe: madêg dhewe (ora kawêngku ing liyan); kacakra[x]pr: kêna ing panggrayangan ala; m-[x]: mbukani gêndhing (ut.sêmbahyang); bawane br: ing sarèhne (kadunungan</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 34 ---</p>
<p>bawah ~ bêkèr.</p>
</dd>
<dt></dt><dd>kaanan ut.watak); mbawani pc: nguwasani, mêngkoni.</dd>
<dt>bawah :</dt><dd>(-ing, kêbawah) kn. kalêbu ing wêwêngkone, dadi so-sorane; di-[x]-ake: dirèhake ing, diwêngku marang; ora kê-[x] ora kêprentah pr: ora dikuwasani babar-pisan.</dd>
<dt>bawahan :</dt><dd>kn.ak. pista (duwe gawe mantu lsp).</dd>
<dt>bawak :</dt><dd>kn. kayu awak-awaking wêsine pacul.</dd>
<dt>bawal :</dt><dd>kn. ar.iwak loh.</dd>
<dt>bawa-laksana :</dt><dd>(bawa-lêsana pc) kw. nêtêpi kang dadi ujare.</dd>
<dt>bawana :</dt><dd>(S) kw. 1 omah, panggonan; 2 jagat;kc.buwana.</dd>
<dt>bawang :</dt><dd>kn. bngs.brambang rupane putih; [x] kothong ut. pupuk[x] êngg.pc: mèlu dolanan (gobag lsp) nanging ora katut dadi.</dd>
<dt>bawa-rasa :</dt><dd>kw. rêrêmbugan.</dd>
<dt>bawasir :</dt><dd>(A) kn.ak. ar. lêlara jubur.</dd>
<dt>bawat :</dt><dd>kn. payung lontar garane dawa (ing upacara).</dd>
<dt>bawera :</dt><dd>kn.ak. jêmbar sarta padhang (ora sumpêk).</dd>
<dt>bawinipun :</dt><dd>êngg.k. bawane;kc.bawa.</dd>
<dt>bawiswa :</dt><dd>(S) kw.ak. enggal, rikat, banjur.</dd>
<dt>bawuk :</dt><dd>kn. 1 warna sêmu biru ut.klawu rêgêd; 2 pc.pawadonan.</dd>
<dt>bawur :</dt><dd>kn. 1 êngg.campur dadi siji (ora pilah-pilah); 2 oa cêtha tmr.pandêlêng; 3 ruwêt tmr.prakara lsp.</dd>
<dt>bawon :</dt><dd>kn. 1 pari opahane ênggone buruh dêrêp; 2 wilanganing pari kang mêntas diênèni (± 8 agêm); di-[x]-i: 1 diwènèhi bawon; 2 ak.diunthêt, dikurangi.</dd>
<dt>be :</dt><dd>I êngg.pc. 1 wurung; 2 bae (badhe). II kn:ar.taun kang kaping nêm (ing windu).</dd>
<dt>bebas :</dt><dd>êngg.kn.ak. êntèk babar-pisan; [x]-an: 1 tanpa nganggo ingon (ut.wuwuhan apa-apa)tmr.wong mburuhake; 2 êngg.didol blas (ora kêna dituku manèh).</dd>
<dt>bèbèk :</dt><dd>kn. ar. kewan iwèn bngs.enthog; payung (caping) [x]: payung (caping) sing digawe blarak, gêbang lsp; [x] diwuruki nglangi pr: wis bisa diwuruki; [x] mungsuh mliwis pr: pintêr padha pintêr mêmungsuhan.</dd>
<dt>bèbèl :</dt><dd>(-bèbèl) pc. bola-bali anggone ngandhani (nuturi lsp).</dd>
<dt>(bèbèn) :</dt><dd>m-[x]-ni êngg.kn. ngijèni.</dd>
<dt>bèbèr :</dt><dd>êngg.kn. 1 ak.digêlar; 2 ngebarake tontonane dianggo tawa (tmr.lèdhèk barangan lsp); di-[x] êngg: digêlar, dijèrèng.</dd>
<dt>bèbèt :</dt><dd>kn. turun(-an).</dd>
<dt>(bèbrèk) :</dt><dd>m-[x] kn. mundhak amba (tmr.suwèk, tatu lsp).</dd>
<dt>(bèbrèl) :</dt><dd>m-[x] kn. 1 êngg.gampang rusake (ora kukuh); 2 êngg.umuk-umukan, nggêdobrol.</dd>
<dt>beda :</dt><dd>I di-[x], dibêbeda kn. digawe mangkêl sarana dilêlèdhèk, dicêngèsi lsp. II kn: 1 gèsèh mungguh ing kaanane (blêgêre); 2 ora padha; 3 (ut.bedane) êngg.ananging yèn; [x]- [x]: ora padha (kaanane, wujude lsp); dibedakake: dipilah, digawe beda karo panunggalane.</dd>
<dt>bedang :</dt><dd>(mbedang) pc. wc.lambe dandang, pinggirane nyêpèr.</dd>
<dt>bedru :</dt><dd>êngg.ak. pradongdi, pasulayan.</dd>
<dt>beja :</dt><dd>ut. mbejani êngg.k. ngandhani (awèh wêruh).</dd>
<dt>(bèjèg) :</dt><dd>di-[x] êngg.kn. digodha, dirigoni, diribêdi.</dd>
<dt>bèjèn :</dt><dd>kn. ditrètès ing intên kabèh (tmr.suwêng, bênik lsp);kc.bèji.</dd>
<dt>bèji :</dt><dd>I kn. blumbangan dianggo lêlangên, praon lsp. II kn: bngs.paku êndhase njêbèr (paku têrbang lsp).</dd>
<dt>bejog :</dt><dd>kn. pincang marga sikile dawa cêndhak.</dd>
<dt>bejos :</dt><dd>pc. bisa.</dd>
<dt>(bedhang) :</dt><dd>di-[x] kn. didhêmêni; [x]-an: 1 dhêmênan; 2 wong kang didhêmêni.</dd>
<dt>bèdhèngan, bèdhêngan :</dt><dd>kn. gulan (punthukan) lêmah ing patêbon saantarane lobangan.</dd>
<dt>(bedhung) :</dt><dd>di-[x] êngg.ak. digodha, dibêbeda (sarta dirigoni).</dd>
<dt>bedhor :</dt><dd>kn. landhêping panah.</dd>
<dt>bèg :</dt><dd>I mak [x]. katranganing tiba lsp. II kn: panjaga sangarêping gul (tmr.bal-balan).</dd>
<dt>begal :</dt><dd>kn. durjana kang ngadhang ing dêdalan; di-[x]: dirêbut barang darbèke dening begal; [x]-an: 1 babagan wong dibegal; 2 ent. sandhungan, alangan.</dd>
<dt>bègèn :</dt><dd>êngg.pc. karêbèn, ya bèn.</dd>
<dt>(bêgod) :</dt><dd>m-[x] êngg.kn. wangkod (tmr. kewan), pugal.</dd>
<dt>bèh :</dt><dd>kn.ak. gêgêntine 30 (dianggo petungan antarane 30-40, ekane diwancah) up. bèh-ji (31) bèh-ro (32) lsp.</dd>
<dt>bèhèl :</dt><dd>êngg.pc. sugih bangêt.</dd>
<dt>bèi :</dt><dd>kn. wc.ngabèi.</dd>
<dt>beya, prabeya :</dt><dd>êngg.kn.ak. 1 wragad; 2 pajêg (barang ing palabuhan); di-beyani êngg.ak: diwragadi; pabeyan: papan dianggo mupu beya (ing palabuhan).</dd>
<dt>bèyèkan :</dt><dd>êngg. kn. boyok.</dd>
<dt>bèyès :</dt><dd>kn. anak yuyu.</dd>
<dt>beyo :</dt><dd>kn. 1 menco ênom; 2 êngg. menco.</dd>
<dt>beyongan :</dt><dd>kn. kuthuk cilik.</dd>
<dt>bèk :</dt><dd>I êngg.pc. ya bèk, karêbèn. II êngg.pc: bibi. III êngg. kn: kêpala kampung. IV. (mbèk) pc: kambi (karo). V (mbèk) pc: darbèk (duwèk); sing mbèk êngg: sing nduwèni; di-[x]-i: dipèk, didarbèni; [x]- [x]-an: pilah-pilah padha ndarbèni dhewe-dhewe. VI bèke êngg: lagi bae, mêntas. VII bèke êngg: dêlêngên, dak-dêlênge. VIII êngg: 400 ru.</dd>
<dt>beka :</dt><dd>êngg.kn. 1 ak. kangelan, rêribêd; 2 (ut. [x]-rêncana br) alangan, kasusahan; 3 (ut.m-[x], mbekani ak) rèwèl, mothah (tmr. bocah cilik).</dd>
<dt>bèkèl :</dt><dd>kn. 1 mblêndhuk ing dhuwur (tmr.wêtêng); 2 iwak tagèh.</dd>
<dt>(bèkèr) :</dt><dd>m-[x] êngg.kn. ribut tumandang ing gawe (sarta kêrepotan), kakehan omong (kang tanpa tanja).</dd>
<dt>(bèkêr) :</dt><dd>(W) kn. 1 (jam[x]) jam nganggo klinthing (dianggo gugah-gugah); 2 bngs.</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 35 ---</p>
<p>bèkne ~ bèrêm</p>
</dd>
<dt></dt><dd>tuwung slaka lsp (dianggo ganjaran ing ulah raga lsp).</dd>
<dt>bèkne :</dt><dd>pc. 1 karêbèn; 2 êngg. ambakneya.</dd>
<dt>bèl :</dt><dd>I (W) kn. klinthing (ing pamulangan lsp) II êngg.kn: wadung.</dd>
<dt>bela :</dt><dd>kn. 1 ak. wong kang labuh mati; 2 mèlu nglabuhi sangsara ut.pati; 3 êngg.nunut têtak (sunat); dibelani: 1 diiloni ênggone sangsara lsp; 2 pc.diêmbani tmr.prakara; 3 êngg. dinunuti têtak (sunat).</dd>
<dt>belan :</dt><dd>êngg.kn. karêm.</dd>
<dt>bela sungkawa :</dt><dd>kw. mèlu susah (marga kêpatèn lsp).</dd>
<dt>bela tampa :</dt><dd>kw. salah (kliru) tampa.</dd>
<dt>bèlèk :</dt><dd>kn. ar. lara mata; jaka [x]: ar. lintang; [x]-ên: nandang lara bèlèk.</dd>
<dt>(bèlèng) :</dt><dd>m-[x] êngg.pc. ora gêlêm manut, ora bisa kalah, atos bangêt.</dd>
<dt>bèlès :</dt><dd>êngg.kn. jèlès.</dd>
<dt>(belok) :</dt><dd>m-[x] êngg.kn. menggok.</dd>
<dt>belong :</dt><dd>kn. bêlang ing pilingan.</dd>
<dt>(belot) :</dt><dd>m-[x] pc. angèl digugah (diatag).</dd>
<dt>bema :</dt><dd>kw.ak. 1 beka, bêbaya; 2 nggêgirisi, mêmêdèni; tundha [x] pr: muwuh-muwuhi bêbaya (sangsara).</dd>
<dt>(bèmbrèng) :</dt><dd>di-[x] kn.ak. dijèrèng; m-[x]-ake ak: njalari susah.</dd>
<dt>bèn :</dt><dd>I pc. karêbèn.II (mbèn) pc: besuk êmbèn.</dd>
<dt>bena, benah :</dt><dd>êngg. beda, seje.</dd>
<dt>bèndi, bèndhi :</dt><dd>kn. ar. kreta arodha loro.</dd>
<dt>bendra :</dt><dd>êngg.kn.ak. bungah-bungah, ngênglêng (kedanan).</dd>
<dt>bendrang :</dt><dd>kn. pêtis calo.</dd>
<dt>bendrong :</dt><dd>kn. 1 kothèkan (gejog) dianggo têngara; 2 ar. gêndhing; 3 êngg.pc.ikalan bolah (nalika ngundha layangan); di-[x] (-i): 1 diwèhi têngara nganggo kothèkan (gejog); 2 ak. dibêdhili, dimriyêmi.</dd>
<dt>benjang :</dt><dd>êngg.k. besuk; [x] enjang êngg.k: sesuk esuk.</dd>
<dt>benjing :</dt><dd>k. besuk; [x] enjing k: sesuk-(-esuk).</dd>
<dt>benjo :</dt><dd>kn. ora bundêr kêplêng.</dd>
<dt>benjoh, benjuh,benjis :</dt><dd>ks. bisa.</dd>
<dt>bendha :</dt><dd>kn. ar.woh dianggo jamu ut.dolanan bengkat.</dd>
<dt>bèndhêl :</dt><dd>(-an) kn. tumpukan layang-layang kang pêrlu-pêrlu (kang disimpên); klêbu ing [x] (ut.kê-[x],di-[x])pc: dicirèni kalakuane.</dd>
<dt>bèndhêng :</dt><dd>êngg. kn. tampar gêdhe; di-[x] êngg: 1 ditalèni nganggo bèndhêng; 2 disambung urube (tmr. listrik).</dd>
<dt>bèndhêr :</dt><dd>êngg. kn. tukang njilid buku.</dd>
<dt>bèndhot :</dt><dd>êngg. pc. lêmu kiyêng.</dd>
<dt>bene :</dt><dd>êngg. lagi bae, mêntas.</dd>
<dt>bènèh :</dt><dd>êngg. kn. 1 beda, seje; 2 anèh.</dd>
<dt>bèntèng :</dt><dd>êngg.kn. 1 bètèng; 2 bêndungan.</dd>
<dt>bèntên :</dt><dd>êngg. k. beda.</dd>
<dt>bènto :</dt><dd>êngg. pc. cubluk, bodho.</dd>
<dt>bencak :</dt><dd>êngg. kn. garu ora digèrèd ing sapi (kêbo).</dd>
<dt>bèncèng :</dt><dd>kn. 1 pèncèng, ora padha lakune; 2 (ut. [x] karêp) ora padha karêpe, sulaya; 3 êngg.pc.ora cèplês.</dd>
<dt>bèncèng-cèwèng :</dt><dd>kn. tansah sulaya panêmune, bingung.</dd>
<dt>bencok :</dt><dd>kn. bngs. kodhok manggon ing wit-witan.</dd>
<dt>bènyèk :</dt><dd>pc. mlênyok, tatu kang arêp dadi gudig; kc. bonyok.</dd>
<dt>bèng :</dt><dd>êngg.pc. jêbèng.</dd>
<dt>bengas-bengos :</dt><dd>kn. pating crengos irêng (tmr.rai).</dd>
<dt>bengat :</dt><dd>kn.ak. piwulanging ngèlmu tuwa.</dd>
<dt>bèngès :</dt><dd>kn. bngs. nopal dianggo ngabang lambe; di-[x]: diabang lambene; bêbengesan ent: lamis, lêlamisan.</dd>
<dt>benggol :</dt><dd>kn. 1 dhuwit têmbaga ajine 2½ sèn; 2 lêlurahing kècu (begal).</dd>
<dt>bengkas :</dt><dd>di-[x]. 1 kw. dirampungi, disirnakake; 2 êngg.kn.diselaki, ora diakoni.</dd>
<dt>bengkat :</dt><dd>kn. ar.dolanan bocah nganggo bendha.</dd>
<dt>bèngkèk :</dt><dd>kn. 1 êngg. lara pêgêl ing boyok (bangkèkan); 2 angèl diêdum (dibage, dipara), ora cèplês.</dd>
<dt>bèngkèl :</dt><dd>I êngg.kn. lara wêtêng rasane atos. II êngg.kn: bingkil.</dd>
<dt>bèngkèng :</dt><dd>êngg.kn. wangkod, wangkal.</dd>
<dt>bèngkok :</dt><dd>êngg.kn. bengkong.</dd>
<dt>bengkong :</dt><dd>kn. mbêngkêluk (tmr.têkên lsp,kb. bênêr).</dd>
<dt>(bengkot) :</dt><dd>m-[x] kn. mlengos nandhakake yèn êmoh.</dd>
<dt>(bengkrak) :</dt><dd>bêbengkrakan kn. sêsongaran, umuk-umukan, royal-royalan.</dd>
<dt>bengorên :</dt><dd>kn. lambene lidhas marga kakehan ênjêt ênggone nginang.</dd>
<dt>bèngsèng :</dt><dd>êngg.kn. bajingan, maling.</dd>
<dt>bèr :</dt><dd>kn (wc. ambèr, luhur) sênêng wèwèh; di-[x]-i diwratani, dilêbi; 2 diwêwènèhi; di-[x]-ake: didum-dumake marang wong akèh.</dd>
<dt>berag :</dt><dd>êngg.kn. 1 katon sênêng lan bungah; 2 ak. birai.</dd>
<dt>berak :</dt><dd>êngg.ks. sêsukêr; m-[x] ks: bêbanyu.</dd>
<dt>berama :</dt><dd>kw. endah, nêngsêmake;kc.birama.</dd>
<dt>berang :</dt><dd>kn. bngs.bêndho gêdhe.</dd>
<dt>berat :</dt><dd>di-[x] êngg.ak. diilangi, dirêsikake;kc.birat.</dd>
<dt>berawa :</dt><dd>(S) kw. 1 nggêgirisi, mêdèni; 2 gagah prakosa.</dd>
<dt>bèr-budi :</dt><dd>kn. sênêng wèwèh, loma bangêt.</dd>
<dt>bèrji :</dt><dd>kn. lobêrci.</dd>
<dt>(bere) :</dt><dd>kê-[x]- [x] êngg.pc. kêlantur-lantur.</dd>
<dt>(bèrèk) :</dt><dd>di-[x] êngg.kn. dibêlèh (tmr.kewan), diiris lan dibêdhah (tmr.nangka lsp).</dd>
<dt>bèrèng :</dt><dd>I ora [x]- [x] (barang-bèrèng) pc. ora apa-apa; kc. barang. II kn: lêlaraning kulit wujud abang mlerah ing lêkêraning kulit; [x]-ên: nandhang lara bèrèng.</dd>
<dt>bèrès :</dt><dd>êngg.pc. tata bêcik; di-[x]-i(-ake) pc: ditata kalawan bêcik.</dd>
<dt>bèrèt :</dt><dd>I m-[x] êngg.pc. nyingkiri (nglungani) pagawean; [x]-an êngg: tambahan pamêtu (saliyane kang baku).II di-[x] êngg.pc: disenggol.</dd>
<dt>bèrêm :</dt><dd>I êngg.kn.ak. biru ênom (tmr. wêdêlan).</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 36 ---</p>
<p>bèri ~ bêbêtan</p>
</dd>
<dt></dt><dd>II (W) êngg.kn: tanggul ing pinggir dalan.</dd>
<dt>bèri :</dt><dd>kn. 1 gong tanpa pêncu; 2 tembor, talam.</dd>
<dt>bering :</dt><dd>kn. 1 miring nisih (tmr.prau, layangan lsp); 2 ks.kera; 3 pilih sih, ora adil; 4 ks.edan.</dd>
<dt>bèrlin :</dt><dd>kn. kc.barlin.</dd>
<dt>bèrmad :</dt><dd>êngg.kn. bakul ing sêgara.</dd>
<dt>berok :</dt><dd>I kn. (wêdhus [x]) wêdhus gêdhe nganggo jenggot. II êngg.kn: papan gawe (ndandani) prau lsp. III êngg.kn: kantor (-pulisi); [x]-an êngg; meja panulisan (nganggo lêmarèn sarta slorogan). IV. [x]-an êngg.kn: tontonan barangan.</dd>
<dt>berongên :</dt><dd>êngg.kn. bengorên.</dd>
<dt>besan :</dt><dd>kn. wong tuwane anak mantu; [x]-an: padha dene njodhokake anake (kang siji urun lanang sijine urun wadon ut.kosok baline).</dd>
<dt>bèsèk :</dt><dd>kn. ar.wadhah sing wujude saèm. tumbu nanging cilik sarta nganggo tutup.</dd>
<dt>bèsèng :</dt><dd>êngg.kn. maling, begal; kc.bèngsèng.</dd>
<dt>bèsèr :</dt><dd>kn. 1 kêrêp nguyuh; 2 kêrêp awoh; 3 tansah udan.</dd>
<dt>besuk :</dt><dd>n. benjing k. 1 (ut.ing[x], [x]- [x]) ing têmbe buri; 2 mratelakake wêktu (mangsa, dina, sasi lsp) kang bakal kêlakon, up. [x] Slasa, [x] Rêjêb, [x] apa ([x]kapan) n. benjing punapa k: pitakon nakokake wêktu (mangsa, dina lsp) kang bakal kêlakon.</dd>
<dt>besuk :</dt><dd>(êm-)bèn n. benjing (êm-)bèn k. dina saburine sesuk.</dd>
<dt>besuk-besuk :</dt><dd>(besuk iki) êngg.n.(benjing-enjing k). sesuk.</dd>
<dt>besuk manèh :</dt><dd>n. benjing malih k. ing têmbe buri, ing sabanjure (ing wêktu kang bakal kêlakon).</dd>
<dt>bètamal :</dt><dd>(A) kn. 1 ak.gêdhong raja-brana; 2 pc.bukti (barang kang dadi cihna tmr.prakaran); kc.butamal.</dd>
<dt>bèlèh :</dt><dd>kn. pêpadon nanggulangi panêmu (prakarane); ngadu[x],m-[x]-ake: sakarone padha dikon nanggulangi panêmu (prakarane) ditimbang êndi kang bênêr.</dd>
<dt>bètèng :</dt><dd>kn. 1 pagêr bata sêntosa ing sakubênge kraton lsp; 2 loji kumpêni sing diubêngi ing pagêr bata; di-[x]-i: didokoki bètèng.</dd>
<dt>bètêr :</dt><dd>(W) kn. 1 karèt rangkêpane bal kompan kang jêro; 2 ar. inuman kêras (uga diarani pait).</dd>
<dt>beca-bècu :</dt><dd>pc. muring-muring kambi bêngak-bêngok.</dd>
<dt>becah :</dt><dd>êngg.k. bocah.</dd>
<dt>bècèk :</dt><dd>kn. 1 blêthok, jêblog; 2 êngg.ar. jangan sing digawe iwak daging (dianggo slamêtan); di-[x] êngg.pc: dicacah-cacah, ditatoni, diprail-prail.</dd>
<dt>bècèr :</dt><dd>(-an) kn. 1 dhuwit sêdhiyan dianggo blanja padinan; 2 ak. wragad-wragad mirunggan, pajêg mirunggan; m-[x] êngg: têtuku barang-barang kang dianggo mangan, blanja; dibêbècèr: diêcèh-êcèh ora tumanja (tmr.dhuwit).</dd>
<dt>(bècu) :</dt><dd>m-[x] êngg.pc. muring (mrêngut);kc.beca-bècu.</dd>
<dt>becok :</dt><dd>êngg.kn. blêthok, jêblog;kc.bècèk.</dd>
<dt>becos :</dt><dd>êngg.pc. bisa.</dd>
<dt>bèthèk :</dt><dd>êngg.kn. bngs.tenggok ut. kranjang (dianggo mêmikul).</dd>
<dt>bèthèt :</dt><dd>I kn. ar. manuk bngs. nori cilik. II di-[x]-i kn: dibêdhèl lan dijupuki jêroane (tmr. pitik, iwak loh lsp).</dd>
<dt>(bèthêm) :</dt><dd>m-[x] êngg.pc. mêcucu mingkêm (tmr. cangkêm).</dd>
<dt>(bèthêr) :</dt><dd>m-[x] êngg.pc. gêdhe mbêngkuk (tmr. irung).</dd>
<dt>(betho) :</dt><dd>m-[x] kn. gawe swara nganggo tangan loro ditangkêbake ing jêro nggronggong tumuli disêbul saka ing bolongan gathukaning jêmpol.</dd>
<dt>bethongan :</dt><dd>êngg.kn. ar. klambi potongane mèmpêr takwa lan mèmpêr bêskap.</dd>
<dt>bewak :</dt><dd>kn.ak. tangsi pajagan.</dd>
<dt>bèwèh :</dt><dd>êngg.kn. jengkol sing wis dipêndhêm (rênyah, ora pati mambu).</dd>
<dt>(bèwèl) :</dt><dd>m-[x] êngg.pc. akèh bangêt (gudhige lsp).</dd>
<dt>(bèwès) :</dt><dd>m-[x] pc. 1 tansah ndlèwèr (mili); 2 ks. kêrêp manak; 3 akèh bangêt (utange, tumane).</dd>
<dt>bewok :</dt><dd>pc. brewok.</dd>
<dt>bêbada :</dt><dd>kn. mancal arêp lair (tmr. bayi ing wêtêngan);kc. bada.</dd>
<dt>bêbadra :</dt><dd>êngg.kn. 1 wiwit bêbakal; 2 mbabad alas;kc.badra.</dd>
<dt>(bêbah) :</dt><dd>dipun-[x]-i k. dibubuhi;kc. bubuh.</dd>
<dt>(bêbak) :</dt><dd>di-[x] kn. ditutu ut. disosoh diilangi kulite (tmr. pari, kopi lsp).</dd>
<dt>(bêbana) :</dt><dd>m-[x] kw. ngasih-asih njêjaluk;kc.bana.</dd>
<dt>bêbandan :</dt><dd>kn.ak. pasakitan (wong kang dibanda);kc.banda.</dd>
<dt>(bêbara) :</dt><dd>m-[x] kn. lunga mênyang ing liyan nêgara pêrlu golèk pangupa-jiwa;kc. bara.</dd>
<dt>bêbasan :</dt><dd>kn. têtêmbungan kang ngêmu têgês pêpindhan.</dd>
<dt>bêbêd :</dt><dd>kn. nyamping ki. jarit kang dianggo ing wong lanang; di-[x]-i: diênggoni bêbêd; [x]-an: nganggo bêbêd.</dd>
<dt>bêbêg :</dt><dd>kn. 1 mambêg dening dibêndung lsp (tmr. ilining banyu); 2 (wêtênge [x]) ora lêga, krasa sêbah; 3 (atine [x]) kêbak ing kasusahan; di-[x]: 1 dibêndung; 2 disimpêni (tmr. dhuwit), dicandhêt (tmr. kêkarêpan); [x]-an êngg: bêndungan.</dd>
<dt>bêbêh :</dt><dd>êngg.kn. aras-arasên tumandang ing gawe.</dd>
<dt>(bêbêk) :</dt><dd>di-[x] êngg. dibêbak.</dd>
<dt>bêbêl :</dt><dd>ut. kêbêbêlên êngg.pc. 1 angèl ênggone mêtu (tmr. bêbanyu lsp); 2 ora gathekan.</dd>
<dt>(bêbêng) :</dt><dd>kê-[x].kn.ak. mati ana ing wêtêngan marga ora bisa lair.</dd>
<dt>bêbêra :</dt><dd>kn. nggarap pêlêmahan sing wis bêra lan didadèkake sawah; bêbêran, bêran: palêmahan kang bêra; kc. bêra.</dd>
<dt>(bêbês) :</dt><dd>di-[x] êngg.kn. digolèki mênyang ing ngêndi-êndi;kc.blêbês.</dd>
<dt>bêbêtan :</dt><dd>pc.k. bêbêktan (gawan).</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 37 ---</p>
<p>bêblêk ~ bêdhil.</p>
</dd>
<dt>bêblêk :</dt><dd>pc. 1 akèh bangêt wonge; 2 akèh bangêt (pagaweane); 3 akèh bangêt sarta ora payu (tmr. dagangan).</dd>
<dt>bêblês :</dt><dd>kn.ak. amblês (mblêdhês).</dd>
<dt>bêbudèn :</dt><dd>kn. wêwatakan;kc. budi.</dd>
<dt>bêbojoan :</dt><dd>kn. jêjodhoan salaki-rabi;kc.bojo.</dd>
<dt>(bêbodho) :</dt><dd>di-[x] êngg(arêp) diapusi; kc. bodho.</dd>
<dt>bêbrêg, bêbrêk :</dt><dd>kn. 1 kakehan pagawean, garapan lsp; 2 akèh bangêt sarta ora payu (tmr. dagangan).</dd>
<dt>(bêbrêt) :</dt><dd>m-[x] kn. mbêdhêl gampang suwèke (tmr. bakal lsp).</dd>
<dt>bêdadok :</dt><dd>êngg.kn. bngs. tenggok gêdhe; m-[x] êngg.pc: ora urus.</dd>
<dt>bêdaringan :</dt><dd>êngg.pc. pêdaringan.</dd>
<dt>(bêdêdêng) :</dt><dd>m-[x], [x]-an pc. 1 mundhak dawa lan atos; 2 ngêtog kakuwatan (kanthi mêmpêng).</dd>
<dt>bêdinan :</dt><dd>n. bêdintênan k.pc. padinan.</dd>
<dt>bêdudan :</dt><dd>kn. bumbungan nganggo cupak piranti nyêrèt.</dd>
<dt>(bêdudung) :</dt><dd>m-[x] pc. mêlar lan atos (tmr. wêtêng). warêg bangêt.</dd>
<dt>(bêdodok) :</dt><dd>m-[x] êngg.pc. dhêmên umuk-umukan.</dd>
<dt>(bêdodong) :</dt><dd>m-[x] pc. 1 mundhak gêdhe lan atos; 2 ks. mati.</dd>
<dt>bêdondi :</dt><dd>pc. pêpadon; kc. pradondi.</dd>
<dt>bêdor :</dt><dd>êngg.kn. 1 karêbèn; 2 ar. kêrtu cilik.</dd>
<dt>bêja :</dt><dd>pc. bêgja.</dd>
<dt>bêjad :</dt><dd>kn. rusak lan copot saka sêsambungane (tmr. tenggok lsp); di-[x]: dirusak sarana dicopoti kanthi pêksa;kc.bujad.</dd>
<dt>(bêjaji) :</dt><dd>m-[x] êngg.pc. pangaji (ana rêgane).</dd>
<dt>bêjagir :</dt><dd>êngg.kn. anthèk, batur.</dd>
<dt>bêjan :</dt><dd>(-bêjan) kn. (mung kari) adu bêgja;kc. bêgja.</dd>
<dt>bêjèr :</dt><dd>kn. rèmbès matane.</dd>
<dt>bêjigur :</dt><dd>êngg.kn. ampas wedang bubuk kopi.</dd>
<dt>(bêjud) :</dt><dd>m-[x] êngg.kn. nekad ora nggugu panêmune dhewe (ora manut padatan); 2 kurang ajar.</dd>
<dt>bêdad :</dt><dd>kn. ucul copot saka sêsambungane ut. talènane (tmr. nam-naman, wêngku, gêlang lsp).</dd>
<dt>(bêdhadhag) :</dt><dd>m-[x] êngg.kn. gêdhe lan jêmbar (tmr. wêtêng, susu lsp).</dd>
<dt>bêdhag :</dt><dd>(ut. m-[x]) kn. 1 êngg. ngoyak; 2 (ut.mbêbêdhag) mbêburu golèk kewan (lmr. kewan asikil papat); 3 (ut. mbêbêdhag) êngg. buruh nggarap sawah (maro pamêtu); 4 (ut. mbêdhag-buruh) êngg.k.bêburuh nyambut gawe (dadi anthèk); 5 êngg.k. mênang (tmr. ngabotohan); [x]-an: 1 kewan kang dibêdhag, bêburon; 2 burukan (olèh-olèhane mbêburu); 3 êngg. opahan, buruhan.</dd>
<dt>(bêdhagal) :</dt><dd>di-[x] kn. diroda-pêksa, diprusa.</dd>
<dt>bêdhag-pikat :</dt><dd>kn. mbêburu buron alas lan golèk manuk.</dd>
<dt>bêdhah :</dt><dd>kn. 1 jêbol (tmr. tembok, bêndungan lsp), suwèk jêbol (tmr. jarit, bal lsp); 2 dikalahake ing mungsuh (tmr. bètèng, nêgara, kraton); di-[x]: 1 dijêbol, disuwèk lan dijêbol; 2 dikalahake (tmr. nêgara lsp); 3 (ut. dibêbêdhah) êngg. diwluku kang sapisanan; 4 (ut. di-[x]-i) diguntingi arêp digawe klambi lsp (tmr. bakal); [x]-an: 1 jêbolan; 2 wanguning potongan klambi lsp; 3 êngg. ilèn-ilèn banyu mênyang ing sawah.</dd>
<dt>bêdhah-bumi :</dt><dd>kn. dhuwit minangka opahan gawe kluwat (ing kuburan).</dd>
<dt>bêdhaya :</dt><dd>kn. 1 êngg. tlèdhèk; 2 bngs. srimpi ing kraton.</dd>
<dt>(bêdhal) :</dt><dd>m-[x]kn. 1 mbêrot ucul saka ing cancangan (kandhang); 2 êngg. lunga misah karo kanca-kancane.</dd>
<dt>bêdhama :</dt><dd>kw. 1 êngg. gêgaman; 2 bngs. wadung; 3 êngg. sêmayan ut. wis rêmbugan ing sadurunge.</dd>
<dt>bêdhami, bêdhamèn :</dt><dd>kn. 1 sêmayan ut. wis rêmbugan ing sadurunge; 2 prajangjian mari mêmungsuhan (pêrang).</dd>
<dt>(bêdhandho) :</dt><dd>m-[x] kn.ak. gojag-gajêg pamikire; mbêdhandhoni: (njalari) gojag-gajêg kaya sida kaya ora.</dd>
<dt>bêdhat :</dt><dd>kn. kc. bêdhad.</dd>
<dt>bêdhati :</dt><dd>êngg.kn. pêdhati.</dd>
<dt>bêdhawang :</dt><dd>kw. bulus.</dd>
<dt>bêdhawangan :</dt><dd>êngg.kn.ak. têtironing gêndruwo (ing arak-arakan lsp).</dd>
<dt>(bêdhe) :</dt><dd>di-[x] êngg.pc. dibadhe;kc. bêdhèk.</dd>
<dt>(bêdhèdhèh) :</dt><dd>m-[x] pc. katon gêdhe mbêdhadhag (tmr. wêtêng sing diêlèr).</dd>
<dt>bêdhega :</dt><dd>êngg.kn. rewang (wong tani, juru misaya iwak).</dd>
<dt>(bêdhèk) :</dt><dd>di-[x] êngg. pc. dibadhe; [x]-an êngg: pêthèkan, cangkriman.</dd>
<dt>(bêdhèl) :</dt><dd>di-[x] kn. 1 disuwèk (diiris, dibêdhah lsp) dijupuk isine; 2 diopêrasi; 3 dikêdhuki digawe kalenan (tmr. palêmahan), dibêdhah banjur diilèkake (tmr. kali lsp); 4 êngg. dibabadi arêp digawe desa lsp.</dd>
<dt>bêdhès :</dt><dd>êngg.kn. 1 kêthèk; 2 pc. sabawa mratelakake gumun.</dd>
<dt>(bêdhêdhêg) :</dt><dd>m-[x] kn. 1 krasa sêbah marga mangsuk angin lsp (tmr. wêtêng); 2 êngg. mêdhuk ngantarani yèn arêp mambu (tmr.sêga); 3 (atine [x]) mangkêl bangêt; 4 bungah bangêt sarta mongkog (dening diurmati lsp).</dd>
<dt>(bêdhêl) :</dt><dd>m-[x] kn. ora wulêd (tmr. tali, tênunan, kulit).</dd>
<dt>bêdhêngul, bêdhêngus :</dt><dd>êngg.pc. dumadakan mêncungul (ngaton).</dd>
<dt>(bêdhidhêt) :</dt><dd>ora m-[x] pc. ora enggal lêmu-lêmu (tmr. têtuwuhan).</dd>
<dt>(bêdhidhig) :</dt><dd>m-[x] pc. umuk bangêt (êmoh nyambut gawe kasar lsp).</dd>
<dt>bêdhidhing :</dt><dd>(mangsa [x]) kn. mangsa adhêm (lmr. kêtiga ing wayah bêngi).</dd>
<dt>(bêdhigal) :</dt><dd>m-[x] pc. ugal-ugalan.</dd>
<dt>bêdhigasan :</dt><dd>kn. sarwa kêsusu sarta gasgasan matane pêndirangan.</dd>
<dt>bêdhiyang :</dt><dd>kn. gêni ut. urub-urub dianggo api-api ut. nggusah lêmud.</dd>
<dt>bêdhil :</dt><dd>n. sênjata k. ar. gêgaman awujud wêsi wuluhan nganggo popor diisèni obat mimis ut. patrum); di-[x]: dilêpasi mimis (gotri) sarana bêdhil.</dd>
<dd class="ysl-dl-rmv">
<p class="ysl-pg">--- 38 ---</p>
<p>bêdhudhak ~ (bêkêm).</p>
</dd>
<dt></dt><dd>bêdhil-angin n. sênjata-angin k: bêdhil kang tanpa obat.</dd>
<dt>bêdhudhak :</dt><dd>kn. ar. ula mandi; m-[x] ak: 1 ora ana paedahe; 2. ora pêrdulèn, ora gêlêm mingsêt saka papane, kêsèd nggêglawat.</dd>
<dt>(bêdhudhug) :</dt><dd>m-[x] kn. katon gêdhe (mlêmbung) marga kakehan isi.</dd>
<dt>bêdhug :</dt><dd>kn. 1. ar. têtabuhan wujude saèm. têtêg gêdhe (tmr. dianggo têngara sêmbahyang ing mêsjid); 2 (ut. [x] awan) wayah jam 12 awan; [x] bêngi ([x] dawa êngg): wayah jam 12 bêngi; [x] têlu: esuk jam satêngah papat; sa-[x]: 1 gêdhene padha karo bêdhug; 2. wiwit esuk têkan jam 12 awan; pasa m-[x]: pasa mung têkan jam 12 awan.</dd>
<dt>bêdhugul :</dt><dd>kn. ak. ora nyandhang kalawan pantês, ora kêrisan.</dd>
<dt>bêdhungul :</dt><dd>mak [x] pc. dumadakan ngaton.</dd>
<dt>bêdho :</dt><dd>. êngg. kn. wurung, baul; dibêdhokake: diwurungake.</dd>
<dt>(bêdhodhok) :</dt><dd>m-[x] kn. 1. njêgrag mêkrok (tmr. wuluning manuk); 2. mêlar mundhak gêdhe ut. mlêmbung); 2. mêlar mundhak gêdhe ut. mlêmbung (tmr. wiji diêkum ut. digodhog).</dd>
<dt>(bêdhog) :</dt><dd>di-[x] kn. 1. dicolong sarana dicêkêl nalikane sêsaba (tmr. pitik bèbèk lsp); 2. pc. têrus diajak lunga lsp. ing nalikane kêtêmu (kêpêthuk).</dd>
<dt>bêdhog :</dt><dd>êngg. kn. bngs. wadung; di-[x] êngg: didhungkari tmr. tunggak lsp.</dd>
<dt>bêdhogol :</dt><dd>êngg. kn. tunggak kang sêmi, thikilan; [x]-an êngg. ks: anak, turun.</dd>
<dt>(bêdhol) :</dt><dd>di-[x] kn. 1. dicopot saka ing tancêban ut. saka ing lêmah (tmr. wit); 2. diusung digawa (tmr. sanak-sêdulur); 3. ditarik munggah (tmr. jangkaring prau).</dd>
<dt>bêdhol jangkar :</dt><dd>kn. mangkat lêlayaran.</dd>
<dt>bêdhol gêndera :</dt><dd>br. mangkat nglurug (tmr. prajurit).</dd>
<dt>bêga :</dt><dd>êngg. kn. groyok (gunêmane).</dd>
<dt>(bêgadad, bêgadag) :</dt><dd>m-[x] êngg. kn. nyolong raja-kaya (kang diêngon).</dd>
<dt>bêgajagan :</dt><dd>kn. ak. ala bangêt kalakuane (tmr. wong wadon).</dd>
<dt>(bêgagah) :</dt><dd>m-[x] kn. ngadêg sikile njênggar.</dd>
<dt>bêgandring :</dt><dd>(-an) êngg. kn. kumpulan, srasehan, rêrêmbugan.</dd>
<dt>bêganjok :</dt><dd>kn. ak. ar. dhapuring omah kaya mêsjid; m-[x] pc: ora lumrahing akèh, nganèh-anèhi (tmr. bêbudèn).</dd>
<dt>bêgar :</dt><dd>kw. bungah, sênêng; kc. bigar.</dd>
<dt>bêgawan :</dt><dd>kn. kc. bagawan.</dd>
<dt>bêgja :</dt><dd>kn. 1(ut. kabêgjan) lêlakon kang marêmake ati, kb. cilaka; 2. olèh kabêgjan, dumunung ing kaanan bêgja; bêgjane: bêgja dene.</dd>
<dt>bêgja-kêmayangan :</dt><dd>br. bêgja (kêbênêran bangêt).</dd>
<dt>bêgjan :</dt><dd>(-bêgjan) kn. (mung kari) adu bêgja.</dd>
<dt>(bêgègèh) :</dt><dd>m-[x] kn. rada mbêgagah.</dd>
<dt>(bêgènggèng) :</dt><dd>m-[x] kn. 1. wis wiwit waras; 2. pc. rada katon sugih (kêcukupan), rada sigrak.</dd>
<dt>bêgèr :</dt><dd>kn. bigar, bungah bangêt.</dd>
<dt>bêgêblug :</dt><dd>pc. ungsum lêlara; kc. pagêblug.</dd>
<dt>(bêgêdud) :</dt><dd>m-[x] pc. wangkod (ora manut ing ujar) kc. brêgêdud.</dd>
<dt>(bêgêgêg) :</dt><dd>m-[x] kn. (ngadêg, linggih) jêjêg sarta mênêng bae.</dd>
<dt>(bêgigih) :</dt><dd>m-[x] kn. 1. pc. mbêgagah ciyut; 2 suthik tumandang (êmoh mèlu).</dd>
<dt>bêgita-bêgitu :</dt><dd>êngg. pc. tandang lan polatane kasar dening muring.</dd>
<dt>bêglêdhug :</dt><dd>kn. swaraning gunung gêni.</dd>
<dt>(bêgudul) :</dt><dd>di-[x] êngg. kn. dipoyoki, dicêngèsi.</dd>
<dt>(bêguguk) :</dt><dd>m-[x] (-ngutha waton) br. ora nggugu prentah, mbangkang.</dd>
<dt>bêgupon :</dt><dd>kn. kandhang dara.</dd>
<dt>bêgog :</dt><dd>êngg. kn. 1. cèlèng; 2. benggol (2½ sèn); 3. wong bodho; m-[x] pc: linggih mênêng bae.</dd>
<dt>(begogok) :</dt><dd>m-[x] kn. linggih ora lunga-lunga sarta ora obah-obah.</dd>
<dt>bêgok :</dt><dd>kn. ar. manuk.</dd>
<dt>bêgondhal :</dt><dd>kn. 1. ak. batur kang pagaweane ngêtutake (nuntun) jaran (kang ditunggangi); 2. pc. batur.</dd>
<dt>bêk :</dt><dd>mak [x] pc. sanalika tiba.</dd>
<dt>bêkah :</dt><dd>êngg. kn. bêtah, takad.</dd>
<dt>bêkah-bêkuh :</dt><dd>kn. tansah mbêkuh (sêsambat).</dd>
<dt>bêkakak :</dt><dd>kn. ak. kewan, wong lsp. sing dianggo sajèn; di-[x] êngg: dipanggang wutuhan (tmr. pitik lsp).</dd>
<dt>bêkakas :</dt><dd>êngg. kn. 1. piranti-piranti, gêgaman (kang dianggo nyambut gawe); 2. perangan rêricikaning mêsin, jam lsp); 3. bêbakal kang arêp dianggo gawe omah lsp; 4. abrag, piranti praboting omah-omah.</dd>
<dt>bêkakrah :</dt><dd>pating [x], m-[x] kn. pating blengkrah ora tata.</dd>
<dt>bêkakrakan :</dt><dd>kn. 1 nywara pêtok-pêtok karo mrana-mrene (tmr. pitik kang arêp ngêndhog); 2. pc. bingung mrana-mrene nggêgolèki.</dd>
<dt>bêkamal :</dt><dd>êngg. kn. (êndhog) asinan.</dd>
<dt>bêkaur :</dt><dd>kn. ak. tukang nggarap buku dagang.</dd>
<dt>(bêkapak) :</dt><dd>m-[x] êngg. ak. kau, wagu, srogal-srogol.</dd>
<dt>bêkasakan :</dt><dd>pc. dhêmit ing alas.</dd>
<dt>bêkasêm :</dt><dd>êngg. kn. (êndhog, iwak) asinan.</dd>
<dt>bêkatul :</dt><dd>kn. ak. glêpung glabating bêras.</dd>
<dt>bêkacêm :</dt><dd>êngg. kn. (êndhog, iwak) asinan.</dd>
<dt>bêk-bêkan :</dt><dd>pc. niba tangi (marga lara bangêt lsp).</dd>